Người đem trọn vẹn tôn quý chiếu rọi ta, ta cũng dùng tôn quý mộc mạc thắp sáng vinh quang người, lưỡng tình tương duyệt đôi bên chung lòng, người lấy quốc sĩ đối đãi ta, ta dùng quốc sĩ hồi đáp người.’
—— G iản T rinh
***
Mấy ngày tiếp theo, Tô Nam hết đỗi nhàn nhã thong dong.
Sau khi ở cùng nhau rồi mới phát hiện Trần Tri Ngộ thật sự rất bận rộn.
Những hôm có lớp buổi sáng, bảy giờ anh đã rời giường, cũng không cho cô ngủ nướng, ôm cô dậy, trong lúc cô còn mơ màng ngái ngủ hai mắt vô thần ngây đơ, anh đã nhét bàn chải đánh răng vào tay cô: “Lười ngốc đần như vậy, muốn anh bế lên giường phải không!”
Tô Nam lập tức tỉnh ngủ, xoẹt xoẹt đánh răng xong, đưa tay vào vòi nước xối rửa sạch sẽ, cố tình không lau khô, lén duỗi ngón tay ướt mèm cào cào cổ anh.
Đương nhiên không thực hiện được ý đồ. Anh tóm tay cô, khẽ hai cái hệt như dạy dỗ cháu gái ba tuổi ăn vụng kẹo của mình: “Đừng có quấy rầy anh.”
Lúc anh thay quần áo, cô đi ốp trứng. Buổi sáng, anh có thói quen ăn chân giò hun khói, bánh mì nướng, trứng chiên và sữa tươi, chủ yếu do tiện lợi và vệ sinh.
Không có lớp buổi sáng, cũng rời giường lúc bảy giờ, nhưng khoan dung độ lượng với Tô Nam hơn chút đỉnh —— sau khi chạy xong mười cây số, về đến nhà mới đánh thức cô dậy.
Nếu có thêm lớp dạy buổi chiều, anh trực tiếp ăn cơm trưa trong nhà ăn dành cho cán bộ của trường; không có lớp thì lái xe về, tự nấu ở nhà hoặc đi ra ngoài ăn. Thành Túc cũng thuộc khu vực Giang Nam, thức ăn nhẹ thiên về ngọt. Khi còn bé, Tô Nam và Tô Tĩnh giúp đỡ đần việc nhà cho mẹ Tô, có học được mấy món ăn gia đình, vẫn có thể trổ tài lừa gạt người, nhất là món thịt heo kho hạt dẻ.
Khi gió thu bước những ngày cuối mùa cũng là lúc dẻ chín rộ, dẻ lao xao rì rào rơi như mưa màu nâu. Trên đường, ở chợ, có thể dễ dàng mua được những hạt dẻ no tròn béo ngậy. Lần đầu tiên bảo Trần Tri Ngộ mua một ít hạt dẻ, anh tưởng cô muốn ăn, bèn mua hạt dẻ rang bơ đường bán trước cổng trường. Thơm lừng, béo ngọt, cầm đến trong tay vẫn còn nóng ấm.
Trần Tri Ngộ ghét bỏ, nói cả dãy người xếp hàng rồng rắn trước cổng trường như thế, đúng là theo phong trào.
Tô Nam lập tức tách vỏ một hạt đút vào miệng anh, nhìn anh nhai nhai mấy cái, cười toe hỏi: “Là theo phong trào ạ?”
Trần Tri Ngộ: “…”
Tô Nam càng đắc ý phởn phơ: “Thầy Trần, để đưa ra một kết luận, cần phải lập giả thiết, xác định biến, bố trí thí nghiệm, thu thập số liệu rồi kiểm chứng giả thuyết. Phán đoán suy luận này của anh không có chút số liệu nào chống đỡ…”
Trần Tri Ngộ nhìn cô: “Em lợi hại như vậy, ‘phương pháp điều tra nghiên cứu’ em được mấy điểm, hử?”
Tô Nam ngập miệng ‘xếp re’, cắm đầu bóc hạt dẻ.
Trưa đó, hai người ăn hết túi dẻ. Cơm, không nấu.
Lần thứ hai, đặc biệt nhấn mạnh muốn hạt dẻ sống. Đến lúc thức ăn được bê lên, đôi đũa trong tay Trần Tri Ngộ vô thức gắp ngay một hạt dẻ.
Thấy Tô Nam ở phía đối diện nhìn mình cười toe, không nhanh không chậm nhàn nhã nói: “Anh đang kiểm chứng giả thuyết.”
Nước thịt sệt sóng sánh màu cánh gián, miếng thịt mềm béo ngậy mà không ngấy, hạt dẻ bùi bùi thấm gia vị không chút chát, quyện lẫn vào nhau thơm lừng đậm đà.
Không chú ý, ăn một mạch hết luôn nửa đĩa, vậy mà chẳng khen lấy được một câu lọt tai: “Em cũng còn có tí ưu điểm.”
Tô Nam hứ một tiếng, mặc kệ anh.
Ăn cơm nhiều lần, Trần Tri Ngộ phát hiện ra một bí mật: “Có phải em chỉ biết nấu có sáu món thôi không?”
Tô Nam: “…”
“Một ngày ba món, tổng cộng có hai mươi cách phối hợp không trùng lắp…”
Tô Nam đứng dậy kéo cái đĩa trước mặt anh về phía mình: “Vậy thì anh đừng ăn!”
Mỗi chiều thứ tư, trong học viện đều họp định kỳ hàng tuần về nhiệm vụ giảng dạy và công tác sinh viên, nội dung nhàm chán, ngày này tháng nọ na ná nhau.
Lúc họp, Trần Tri Ngộ nghịch điện thoại, tán gẫu với cô:
—— ‘Tăng cường xây dựng ý thức sinh viên? Với đầu óc đen tối kia của bọn em, lấy thần thủy khử trùng 84 cũng chưa chắc tẩy nổi mà xây lại.’
—— ‘Kiểm tra chặt chẽ tỉ lệ số giờ lên lớp của sinh viên? Thích thì tới không thì nghỉ, ít một người, anh có thể bớt nhìn thấy một cái đầu rỗng tuếch ngu ngốc.’
—— ‘Đẩy mạnh triển khai các hoạt động sôi nổi thú vị cho sinh viên… sân trường là quảng trường khiêu vũ chắc?’
Tô Nam: “Thầy Trần! Ngài tập trung họp đi ạ!”
Di động yên tĩnh chốc lát, lại có tin nhắn đến.
“Làm giáo viên thật nhàm chán… Anh giả bệnh đi về nhỉ.”
Tô Nam: “… Ngài ráng chịu đựng đi mà!”
Người này, lúc ấu trĩ vùng dậy, quả thật khiến người ta hoài nghi không biết bao nhiêu tuổi.
Nếu không có lớp, cũng không phải họp, thì phần lớn thời gian Trần Tri Ngộ sẽ bị đủ loại chuyện quấn lấy, hoặc là hướng dẫn sinh viên gửi bản thảo cho tạp chí, hoặc cập nhật tiến độ đề tài nghiên cứu, hoặc là giao các nhiệm vụ nhỏ cho nghiên cứu sinh; hoặc giải đáp những thắc mắc sinh viên gặp phải khi đi phỏng vấn về kêu gào khóc lóc gửi trên Wechat…
Mãi cho đến hết giờ làm việc, anh mới có thời gian tương đối trọn vẹn đưa cô ra ngoài ăn tối, ngắm cảnh đêm, hoặc ở nhà ‘rượt đuổi’ truyện tranh, cùng với… thuần túy bám người.
Buổi tối, trong trường hợp phải làm việc, thông thường anh sẽ không ‘làm’ đến cùng. Tuy không đi vào đánh đối kháng nhưng cũng ‘làm’ ra ngô ra khoai, thi triển nghệ thuật quyền cước biến hóa muôn hình vạn trạng đánh sát rìa cấm địa, quả thật khiến Tô Nam không thể đề phòng. Ngày qua ngày, level tự nâng cấp, da mặt cô cũng trở nên dày hơn đôi chút, không còn hơi động một tí là đỏ mặt xấu hổ, có khi, dày đến mức buổi sáng anh chào cờ sớm, cố ý, đụng vào giữa hai chân anh… Nhìn anh đang vội vàng đến giờ dạy không làm gì được mình, trong lòng đặc biệt phớn phở —— tất nhiên cuối cùng chỉ có một kết cục duy nhất, buổi tối sẽ vô cùng thê thảm.
Có lần, sau khi tắm xong, anh ngồi trên giường, vừa lật truyện tranh vừa nhai mentos bạc hà —— đây cũng là sở thích không muốn để cho người khác biết của anh.
Nhai rồi nhai, bất thần anh dừng lại: “Kẹo này mát lạnh…”
Giương mắt, nhìn cô.
Tô Nam bị anh ngó chằm chằm, nghe sống lưng mình nổi đầy gai, theo bản năng muốn chạy trốn.
Quá muộn.
Anh đóng phập truyện tranh lại, túm lấy cổ tay cô, lật người, tách chân cô ra.
… Trước đây cũng không phải chưa từng thế này. Anh rất thích dùng muôn hình vạn trạng đủ phương pháp khiến cô không kiểm soát được chính mình. Nhưng lúc này, hoàn toàn không giống vậy.
… Menthos bạc hà kia, rất rất lạnh.
Thoắt cái, cảm giác mãnh liệt đã ập tới. Cô khó chịu, bàn tay khẽ đẩy trán anh ra ngăn lại. Vô dụng. Anh chính là cố ý.
Chẳng mấy chốc, cơ thể cô run rẩy. Trước mắt mịt mờ, chầm chậm chớp mắt, vành mi bị nước mắt tiết ra vì nguyên nhân sinh lý đơn thuần thấm ướt.
(Editor: Khi cảm xúc của con người được đẩy lên cao trào và mãnh liệt, nước mắt sẽ tự tiết ra khiến chúng ta không thể ngăn được, do lượng oxytocin dâng lên não sau cơn cực khoái gây ra hiện tượng khóc vì hạnh phúc.)
Cuối cùng anh cũng trườn lên, áp lòng bàn tay vào gò má nóng rẫy của cô, lau những giọt mồ hôi túa ra trên trán trên chóp mũi nhỏ xinh, chăm chú nhìn cô cười vô lại.
Tô Nam giơ cánh tay bịt mắt mình: “Anh … biến thái!”
Trần Tri Ngộ cong khóe môi cười: “Ừ, anh biến thái!”
***
Sau khi gửi hồ sơ cho công ty H không bao lâu, Tô Nam nhận được email hồi âm, thông báo cô sáng thứ hai đến phỏng vấn tại một khách sạn cấp sao ở thành phố Sùng.
Tô Nam mừng hớn hở, định đợi Trần Tri Ngộ về báo cho anh tin tốt này.
Chập tối, nghe thấy tiếng mở cửa.
Tô Nam đi từ trong thư phòng ra, chữ ‘thầy’ chưa kịp thốt khỏi miệng, nhìn thấy sắc mặt anh trầm tư nặng nề, vội hỏi: “Sao vậy anh?”
Trần Tri Ngộ cởi giày, tháo cà vạt ném lên sofa, rồi ngã người dựa vào lưng ghế, xoa bóp ấn đường: “Lấy cho anh lon bia đi.”
Móng chân Tô Nam đang dần mọc lại, không còn đau như trước nhưng khá ngứa, đi lại cũng đã dễ dàng hơn.
Đi qua tủ lạnh lấy một lon Heineken, đưa tới tay Trần Tri Ngộ.
Trần Tri Ngộ bật nắp uống hơn phân nửa, hít sâu một hơi: “Hôm nay có điểm tổng kết môn chuyên ngành tự chọn, anh đánh rớt một sinh viên. Ba lần điểm danh thì hai lần sinh viên đó vắng mặt, bài tập về nhà cũng nộp thiếu một kỳ, bài tiểu luận cuối khóa thì bị phát hiện đạo văn, sao chép hơn tám mươi phần trăm nội dung —— anh đã đích thân kiểm tra lại hai lần.”
Tô Nam thoáng sửng sốt.
“Sinh viên đó đến văn phòng anh khóc lóc, nói là bận thực tập không có đủ thời gian, sang năm còn phải đi du học, bảo anh bất luận thế nào cũng phải cho cô ta đậu.”
Tô Nam: “… Anh đâu có nghĩa vụ này.”
Sắc mặt Trần Tri Ngộ buồn bực mệt mỏi: “Có lần anh cho một sinh viên hệ chính quy năm mươi tám điểm. Cậu ta tới năn nỉ, xin anh cho thêm hai điểm nữa. Anh lấy bài kiểm tra của cậu ta ra, rồi đưa cho cậu ta đáp án chuẩn để cậu ta tự tính điểm số của mình. Tính xong cậu ta không nói được lời nào. Thực chất, bài kiểm tra đó chưa đạt tới bốn mươi điểm, anh đã hạ tiêu chuẩn xuống mức thấp nhất có thể nhưng vẫn không cách nào kéo bài thi đó đạt được tới điểm yêu cầu.”
Tô Nam đã làm trợ lý cho Trần Tri Ngộ hai học kỳ, bên ngoài đều nói anh yêu cầu nghiêm khắc, tỉ lệ đánh rớt cao, nhưng khi giúp anh sửa bài tập và tiểu luận cô mới biết, không phải Trần Tri Ngộ yêu cầu khắc khe mà là các giảng viên khác quá mức buông lỏng.
Giới học thuật trong nước vốn rối ren hỗn tạp, chuyên ngành khoa học xã hội còn hỗn loạn hơn, sao chép luận văn, quan điểm rập khuôn, bồi dưỡng học giả theo kiểu ‘một người làm quan cả họ được nhờ’ tiến cử đào tạo người nhà… Vòng tròn luẩn quẩn, thít chặt giũ mạnh một cái là toàn bộ đổ sụp xuống vứt đi.
Tô Nam cũng biết được một chuyện, năm trước đại học Đán có một nữ giảng viên, khả năng học thuật vô cùng xuất sắc, từng học ở Đại học Illinois tại Urbana – Champaign, Mỹ; tham quan học tập tại đại học Tokyo; luận văn và rất nhiều bài báo khoa học được liệt kê trong danh mục công bố quốc tế SSCI và CSSCI, nhưng vì tính cách có phần lập dị, từng tranh chấp với viện trưởng nên hai lần đánh giá xét chức danh phó giáo sư đều không được thông qua, sau đó chỉ có thể tức giận chán nản ra đi.
(* SCI (Science Citation Index) – danh mục trích dẫn khoa học: là một loại danh mục trích dẫn của các tạp chí khoa học trên nhiều lĩnh vực được đưa ra lần đầu tiên năm 1960. Những tạp chí này là những tạp chí hàng đầu thế giới về khoa học và công nghệ vì quá trình chọn lọc chúng vào danh mục rất nghiêm ngặt.
– SSCI ( Social Science Citation Index) – danh mục trích dẫn khoa học xã hội; và CSSCI ( China Social Science Citation Index)
* Trường Đại học Illinois tại Urbana – Champaign, Mỹ thành lập vào năm 1867. Đây là ngôi trường được đánh giá xuất sắc nhất về kỹ thuật tại Hoa Kỳ, nó cũng được xếp hạng là một trong những ngôi trường hàng đầu trên thế giới.
* Đại học Tokyo (viết tắt là Todai): l à Đại học Quốc gia đầu tiên tại Nhật và còn được nằm ở vị trí cao nhất trong danh sách bảng xếp hạng ARWU (Academic Ranking of World Universities) từ năm 2003 tới nay. Đ ây là “lò” tạo ra nguồn nhân lực có đẳng cấp cao. Suốt chiều dài lịch sử của mình, trường đã đào tạo rất nhiều danh nhân cho nước Nhật, trong đó có 0 6 Thủ tướng cùng rất nhiều nhà Toán học, Kiến Trúc sư… Những người theo học trường đại học này cũng là những người thông minh tài giỏi, đến độ toàn được người ta gọi là “Thần đồng” từ khi còn nhỏ.)
Những người có tri thức khoa học sâu rộng, vinh danh học giả đã đi đầu như vậy; tự nhiên sinh viên cũng sẽ ‘noi gương’. Trên làm dưới theo, còn ngấm sâu lan rộng, cuối cùng cho ra một lượng lớn bằng cấp nhưng năng lực không đạt yêu cầu; ‘tốt gỗ hơn tốt nước sơn’ nhưng mười phần ‘cử nhân văn học’ trong giới báo chí đều cùng một giuộc không thể thoát khỏi hiện trạng này —— thời điểm Tô Nam học đại học, đã nghe nói trong học viện có giảng viên còn dành riêng một buổi dạy cho lớp sinh viên sẽ trở thành ký giả cách kiếm thu nhập thiếu minh bạch ngoài luồng. Đường đường là giảng viên đại học lại đi dạy cho những người làm báo tương lai những ngón trò thấp kém như thế, Thiệu Phiêu Bình dưới suối vàng mà biết, chỉ sợ phải bi thương mà ‘Than ôi!’
(*Thiệu Phiêu Bình (1886 – 1926) là chí sĩ cách mạng, nhà báo nổi tiếng thời dân quốc, một trong những người đi đầu trong việc truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin, cách mạng Tháng Mười Nga vào Trung Quốc, nhà báo kiệt xuất của giai cấp vô sản. Năm 1926 bị Trương Tác Lâm sát hại vì bài báo vạch trần những thống trị thối nát của hắn.)
Tô Nam nhìn Trần Tri Ngộ: “Thực tập và học trong trường, muốn nắm giữ đại dương vào lòng nhưng lại sợ ẩm ướt bàn tay, trên đời vốn đâu có chuyện gì dễ dàng. Anh không làm gì sai hết…”
Trần Tri Ngộ hừ lạnh một tiếng: “Sinh viên này có bản lĩnh, thấy anh không thay đổi quyết định, tiếp tục kêu cha mẹ đến tìm gặp viện trưởng. Khóc sướt mướt, bảo trường học cho cô ta hủy môn này, cô ta sẽ học môn khác bổ sung lại.”
“Hiệu trưởng đồng ý rồi sao ạ?”
“Có thể đồng ý sao?” Trần Tri Ngộ mò tìm thuốc lá, không kìm được văng tục một câu: “… Thật con mẹ nó hỏng bét tâm trạng.”
Tô Nam cũng không biết phải an ủi anh thế nào, trầm mặc giây lát, khẽ nói: “… Em không muốn học tiến sĩ, kỳ thật cũng có một phần lý do, sợ anh khó xử. Anh là người có nguyên tắc, em tôn trọng nguyên tắc của anh, càng không muốn một ngày nào đó, anh vì bận lòng mối quan hệ của chúng ta mà phải làm chuyện anh không muốn, như phải mắt nhắm mắt mở cho em đậu, hay cầm tay dạy em viết luận văn…” Tô Nam sờ sờ chóp mũi.
Trần Tri Ngộ thoáng sửng sốt.
Ngay sau đó, khóe môi đang ngậm điếu thuốc cong lên mỉm cười, thảy cái bật lửa vừa lấy ra lên bàn trà, thuốc cũng không hút, tâm trạng loáng cái trở nên thư thái dễ chịu vô cùng: “Sao lại có học trò ngốc hiểu chuyện như em thế này, hửm?”
“Nhưng mà không thích hợp học thuật…”
Trần Tri Ngộ cung ngón tay búng nhẹ vào má cô, cảnh cáo: “Anh đã xin lỗi rồi, em đừng có lôi chuyện cũ ra cấu véo anh nữa.”
Tô Nam cười toe: “Em còn có một tin tốt.”
“Ừ?”
“Công ty H gọi em phỏng vấn.”
Trần Tri Ngộ nhướng mày: “Tin này thì có gì tốt, chẳng phải trong dự đoán sao?”
“Vậy thì anh đừng cong khóe môi cười.”
Trần Tri Ngộ kéo cô vào lòng, bàn tay đè chặt lưng cô, vừa như cảm khái lại như tiếc nuối: “Không lừa được em đến tiếp tục làm học trò ngốc của anh, thật là tổn thất mà.”
(Thịt kho hạt dẻ)
(Khử trùng 84)
