Hôm qua ông bà Phương đến nhà. Ngoại trừ đến thăm cháu đích tôn, thực ra là có chuyện quan trọng đến bàn bạc với Phương Minh Viễn.

Từ khi nhà họ Phương khai trương quán ăn và siêu thị liên tiếp ở huyện Bình Xuyên, sức ảnh hưởng của nhà họ Phương ở thị trấn Hải Trang càng ngày càng tăng, tung hoành ngang dọc ở huyện Bình Xuyên,từ nhà ra ngõ, truyền đến tận trung tâm thị trấn Hải Trang. Tuy rằng Phương Minh Viễn ở Nhật Bản có làm nên chuyện hay không, đối với người dân thị trấn Hải Trang mà nói, còn vô cùng xa xôi, nhưng chuyện ở huyện Bình Xuyên, cũng xem như gần ngay trước mắt.

Quán ăn nhà họ Phương, cùng với dòng người đổ xô về siêu thị Carrefour như nước chảy, đối với bọn họ như thế là đủ rồi. Có người còn ngầm tính toán sơ của cải nhà họ Phương, gần hai quán ăn, một siêu thị, tài sản nhà họ Phương ước chừng khoảng một trăm ngàn nhân dân tệ. Ở huyện Bình Xuyên này, là một con số không tưởng.

Theo chính sách cải cách mở cửa không ngừng, rất nhiều doanh nghiệp nhà nước vì các nguyên do lạc hậu, trong nhất thời không thể thích ứng với sự thay đổi của thị trường, dần dần kinh doanh xuống dốc. Nhà máy thiết bị cán ép Tần Tây kỳ thật cũng không ngoại lệ. Chẳng những tiền lương của công nhân viên chức rõ ràng không tăng gì, ngược lại, còn khất nợ một số chi phí thuốc men, hơn nữa đối với việc tuyển dụng người ngoài cũng càng ngày càng ít. Rất nhiều con cháu của nhiều người trong xưởng, sau khi tốt nghiệp phải chịu cảnh thất nghiệp, nên chỉ còn một số cách, ứng biến linh hoạt, đều chạy đến huyện Bình Xuyên tìm việc.

Lúc trước Phương Bân cũng như thế. Nhìn nhà họ Phương hiện giờ không ngừng phát triển, bạn bè ông Phương, các đồng nghiệp, không khỏi nghĩ ngay đến việc vì người nhà mà tìm đến nhờ giúp. Nhất là khi bọn họ nghe được tin, nhờ nhà họ Phương mà nhóm công nhân thị trấn này mỗi tháng thu nhập mấy trăm nhân dân tệ, tâm trí càng dao động không ngừng.

Từ mấy ngày nay, hàng trăm người tìm đến ông Phương, khiến ông phiền không kể siết. Cùng chung cảnh phiền lòng như ông, còn có ông nội Triệu Nhã, là Triệu Kiến Quốc. Hai ông bèn gặp nhau, nói về việc này, cảm thấy nếu sự việc cứ tiếp tục kéo dài như thế này, không nói cho Phương Minh Viễn biết cũng không phải là cách, nên mới có chuyện hai người lớn đến nhà hôm qua.

Phương Minh Viễn lúc này mới nhận ra, chỉ sợ không phải chỉ có ông Phương và ông Triệu, mà cả cha mẹ của hắn, các bác đều có khả năng gặp phải cùng một vấn đề, chẳng qua là tạm thời họ chưa gặp mình để nói đến việc này. Nhưng việc này thì sớm muộn gì cũng phải giải quyết. Con người chung quy, cũng là một xã hội bầy đàn, quan hệ ân tình, có qua có lại mới toại lòng nhau, quan hệ giữa người và người là phần không thể thiếu, nếu cứ vậy mà tiếp diễn, có lẽ ngày sau sẽ càng phiền toái.

Nhưng trong lòng Phương Minh Viễn lại rất rõ ràng. Hiện giờ nhà họ Phương, căn bản là không tiếp nhận những người này, cũng căn bản không nghĩ vì thế mà thu nhận những người này. Ngay từ đầu, Phương Minh Viễn quyết định phải thành lập một xí nghiệp hiện đại hóa, chủ chốt là thành viên trong gia đình, có thể trên dưới một lòng, và cũng nhất mực chân thật đáng tin.

Phương Minh Viễn biết, kiếp trước ở Trung Hoa rộng lớn, rất nhiều xí nghiệp đều là từ xí nghiệp gia đình phát triển mà thành, cái gọi là hình thức quản lý gia đình, bao gồm từ hôn nhân, huyết thống, quan hệ nuôi dưỡng mà trở nên thân thuộc tạo thành sự gắn kết trong đầu tư, tạo thành hình thức tổ chức hoạt động kinh doanh. Ở giai đoạn đầu trong gây dựng sự nghiệp, các thành viên trong gia đình còn có thể đủ để tạo thành một cỗ máy liên kết nhau, cùng chung một chí hướng, nên lúc đầu phát triển xí nghiệp gia đình, quan hệ giữa người với người tương đối hòa thuận, cho dù là có vấn đề gì, trên bàn ăn bữa tối ở nhà, mọi người thảo luận thẳng thắn, đem kiến thức, kinh nghiệm, cảm thụ, bất cứ thứ gì ra trao đổi, cũng có thể ngay lập tức tìm ra cách giải quyết. Vì thế, lúc đầu hiệu suất làm việc của xí nghiệp gia đình rất cao, một trong những nguyên nhân rất quan trọng chính là mối quan hệ giữa người với người đơn giản, giữa mọi người không có sự tranh chấp về lợi ích, không có hao tổn về vật chất.

Nhà họ Phương hiện giờ có thể nói, cũng phát triển như thế, ban đầu khi tài chính được tích lũy, đúng là kết quả từ sự đoàn kết cộng đồng của mọi người nhà họ Phương. Chẳng qua, vì nhiều nguyên nhân, bọn họ cũng không bỏ việc ở nhà máy mà thôi. Sau khi quán ăn nhà họ Phương đi vào nề nếp, người quản lý chính của sản nghiệp nhà họ Phương kỳ thực là Phương Minh Viễn và Phương Bân.

Những người khác chẳng qua là hưởng thu nhập thêm từ sản nghiệp của dòng họ.

Nhưng chung quy muốn phát triển xí nghiệp, tới giai đoạn nhất định, sẽ nhận thấy chỉ sử dụng người trong dòng họ là không đủ, nên sẽ thu nhận người quen thân và bạn bè, đến khi những người này cũng vẫn không đủ đáp ứng nhân lực, sẽ thông báo tuyển dụng công nhân từ dòng họ bên ngoài.

Đến lúc này, đủ loại tệ nạn trong xí nghiệp gia đình sẽ xuất hiện. Cùng với sự trưởng thành của xí nghiệp gia đình, bên trong sẽ hình thành các chuỗi lợi ích, vì sự pha trộn các mối quan hệ tình cảm phức tạp, khiến người lãnh đạo trong việc giải quyết ích lợi giữa các mối quan hệ vào tình hình đặc biệt lúc ấy càng thêm phức tạp, thậm chí là lâm vào cảnh khó cả đôi đường. Nhất là khi người thân thuộc của người lãnh đạo và người trong gia đình trái quy tắc. Người quản lý rất khó xử lý bình đẳng giống với công nhân bình thường, việc quản lý bên trong xí nghiệp như thế tất yếu để lại tai họa ngầm.

Xí nghiệp gia đình còn có một đặc điểm rất phổ biến chính là có thể cộng khổ nhưng không thể đồng cam. Lúc đầu khi gây dựng sự nghiệp, tất cả mâu thuẫn đều ẩn giấu dưới lớp mặt nạ của việc xây dựng sự nghiệp này, nhưng khi xí nghiệp gia đình phát triển vượt trội, tất yếu hình thành bộ ba : tiền của, vinh nhục, và phân chia quyền hành trong cấp quản lý, dẫn đến xuất hiện cái nhìn khác nhau về việc đối đãi nể trọng, tiền tài và quyền lợi giữa các anh em ruột.

Tuy rằng, ngay tức thời trước mắt nhà họ Phương chưa gặp tình huống như thế, Phương Minh Viễn cũng không lo sẽ xuất hiện chuyện này. Nhưng ai có thể dám cam đoan khi đến thế hệ thứ hai hoặc thứ ba của bọn họ, tình huống này sẽ không nảy sinh?

Vì thế, nếu tình hình này đã xuất hiện, thì sẽ phải bóp chết nó ngay từ trong trứng nước.

Sau khi dùng buổi cơm tối, trong sân nhà ông Phương, lúc này ngoại trừ chú Hai ở Phụng Nguyên, các thành viên còn lại của nhà họ Phương và còn có Triệu Kiến Quốc đang chờ Phương Minh Viễn đến.

- Ông anh Phương, đứa nhỏ kia rốt cuộc đang tính cái gì vậy?

Triệu Kiến Quốc ôm chén trà, mặt nhăn mày nhíu. Mấy ngày nay, người tìm đến ông nhờ nói giúp cũng không ít, khiến ông cũng rất đau đầu.

Ông Phương xoay xoay chén trà, khẽ thở một hơi dài nói :

- Cháu nó hôm qua thái độ cũng không rõ ràng, nhưng tôi nghĩ, có lẽ nó không đồng ý được. Khà khà, một người đắc đạo, gà chó lên trời, thật sự không thể tưởng tượng được là ông và tôi hai nhà, không ngờ cũng có ngày gặp phải cùng một vấn đề nan giải như bây giờ.

Triệu Kiến Quốc cũng thở dài một hơi :

- Ông anh, nói thật, việc này thực tình ông muốn xem kiểu nào, như bạn bè, đồng nghiệp đến trước mặc nhờ vả vậy, không nói giúp được một lời, thật sự là mất thể diện lắm.

- Tôi hiểu, tôi hiểu mà. Dù sao cũng là tình nghĩa thâm giao mấy chục năm.

Ông Phương gật gật đầu, đồng cảm.

- Nhưng những người như thế thật sự là nhiều lắm, làm sao mà ta có thể mở miệng nói với Phương Minh Viễn đây? Nếu những người này tất cả đều được sắp xếp công việc, quán ăn chúng ta và chợ của Minh Viễn làm gì có nhiều vị trí trống như thế chứ. Hơn nữa, những người này cũng vàng thau lẫn lộn, chúng ta đích thực không biết chút gì về họ, nếu sau này có vấn đề gì, làm sao tôi có thể trương mặt,ngẩn cao đầu trước mặt Phương Minh Viễn mà đi hả?

Triệu Kiến Quốc bộc bạch nỗi khổ tâm, nói :

- Nhưng ông cứ trì hoãn như vậy cũng không phải là cách, có mấy ông bạn, đã không ngừng dù chỉ một lần thúc giục hỏi qua tôi. Ôi, đây đúng là tình thế khó xử!

Nhìn hai ông nói chuyện với nhau, Phương Thắng lúc này cũng ngồi không được yên, anh nhìn Bạch Bình, nhíu mày hỏi :

- Thằng nhỏ Minh Viễn này làm cái gì mà để mọi người trong nhà tập trung hết một chỗ này đợi nó chứ?

Bạch Bình liếc một mắt, thì thầm nói :

- Thằng nhỏ, tất cả các người đang ngồi đây, cũng không ai kiếm được tiền nhiều giống như nó, cũng không ai có thể nói chuyện ngang hàng với chủ tịch huyện Lý như nó, Thằng nhỏ cái gì, nếu anh đủ năng lực làm quản đốc nhà xưởng, đừng nói mọi người phải chờ anh, mà toàn bộ mọi người ở nhà máy cũng sẽ tập trung ở sân chỉ để chờ anh. Mọi người thì sao?

Phương Thắng thấy mình bị xem thường, không nói thêm gì nữa. Hiện giờ Phương Minh Viễn là báu vật trong mắt vợ anh. Nếu hắn nói mặt trời mọc ở phía Tây, lặn ở phía Đông, vợ anh cũng sẽ không chút do dự gật đầu đồng ý là đúng. Trong nhà, hai vợ chồng ông cụ nói về Phương Minh Viễn như thế thì không sao, đổi lại là anh, chỉ cần vợ con mà không vui vẻ hòa thuận, là không được. Nhưng, vợ chồng ông cụ, khi nào thì nói với anh?

Tuy nhiên, thằng con trai này cũng đúng là chẳng chịu thua kém ai. Bạn cùng lứa tuổi của nó lúc này còn đang buồn rầu vì phải đi học ở trường cả ngày để làm bài tập thầy giáo cho, nó hiện đã là trụ cột trong nhà. Đúng là vì cố gắng của nó và em trai anh, mới khiến nhà họ Phương bày quán bán bánh bao. Từng bước một được như hôm nay, trở thành một dòng họ được chú ý tại toàn bộ huyện Bình Xuyên. Anh là cha, làm sao có thể không cảm thấy tự hào? Chỉ có điều khi ngẫm lại, không khỏi cảm thấy hơi chán chường, chính anh là bậc làm cha, ngay trước mặt con, không thể ngờ không thể ngẩng đầu lên. Đi làm nhiều năm như vậy, mới lên làm một tay quản lý nhỏ ở nhà máy, vẫn là nhờ dựa hơi may mắn của con trai mình.

Phương Minh Viễn lúc này đẩy cửa bước vào, đứng ở cửa, nhìn thoáng qua trong sân.

- Ông nội, bà nội, ông Triệu.

Phương Minh Viễn cúi đầu chào mọi người.

Ông Phương chặn lại nói :

- Minh Viễn, ngồi xuống đi, mọi người chỗ quen biết cả, không có lắm sự thế đâu. Hôm nay nhiều việc lắm, nói sơ qua, đối với việc ông nói với cháu ngày hôm qua, cháu có ý kiến gì không?

Quyền uy của ông Phương trong dòng họ là không ai có thể sánh bằng.

Phương Minh Viễn lúc này mới ngồi xuống một bên ông Phương, nhìn khắp lượt mọi người nói :

- Ông nội, mọi người đều cùng gặp một vấn đề khó xử có phải không?

Ông Phương gật đầu, trước đó ông đã nổi giận với mọi người trong nhà, quả nhiên không ngoài dự kiến của Phương Minh Viễn, mọi người ở đây, không có một ai không bị nhờ cậy. Chỉ có điều mọi người không mở miệng nói ra với Phương Minh Viễn mà thôi. Chủ yếu là do đứa trẻ này bận quá, căn bản không tìm thấy cơ hội nào thích hợp cả.

- Như vậy cháu hi vọng ông nội, bà nội, chú bác, cô mợ, anh chị nói với họ, sau này nếu nhà họ Phương nhận người, họ có thể đến ứng tuyển, nếu thực lực đều giống nhau, nhà họ Phương có thể ưu tiên tuyển dụng họ. Nhưng, chúng ta sẽ đối xử với họ như những đồng nghiệp khác, nếu có thể đảm nhiệm tốt công việc, chính sách ưu đãi tốt nhất dành cho họ không phải ít, nếu không thể làm tốt công việc, cần sa thải chúng ta cũng sẽ sa thải. Hình thức xí nghiệp gia đình thuần khiết, cháu không cần.

Phương Minh Viễn nói như đinh đóng cột.