- Có nhiều chuyện xảy ra ở nông thôn - Hermia nói nhẹ nhàng.

Chúng tôi vừa ăn trưa xong.

Tôi nhìn Hermia. Sự phản ứng của cô không phải điều mà tôi trông đợi. Tôi đã bỏ ra mười lăm phút để kể cho cô nghe câu chuyện của tôi. Cô nghe một cách chăm chú, nhưng cô không tỏ ra phật ý cũng không tỏ ra nhiệt thành.

- … Nhiều người cam đoan rằng nông thôn thì buồn tẻ còn thành thị thì nhiều nguồn lợi. Họ không hiểu điều mình nói - Cô tiếp tục nói - Phù thuỷ, ảo thuật đen, cúng âm phủ... Người ta có thể viết một loạt bài báo về những cái đó. Tại sao anh không thử làm?

- Hình như em cũng không hiểu thật đúng những điều anh nói, Hermia.

- Nhưng đúng, Mark! Em thấy những cái đó rất là thú vị. Đó là một trang lịch sử, một vết tích của những truyền thuyết thời trung cổ.

- Anh không cần khía cạnh lịch sử - Tôi không bằng lòng, trả lời - Anh quan tâm đến những sự kiện. Một danh sách kể trên một tờ giấy. Anh biết cái gì đã đến với những con người đó, nhưng cái gì đã đến và sẽ đến đối với những người khác.

- Anh không để mình bị lôi cuốn chứ?

- Không! Anh thấy sự đe doạ rất là thực tế. Và không chỉ một mình anh. Bà vợ của ông phó linh mục cũng có ý kiến như thế.

- Ồ! Vợ của ông phó linh mục! - Hermia nói giọng chế giễu.

- Đó là một người đàn bà hoàn hảo - Tôi cãi lại - Tất cả những chuyện này đều nghiêm chỉnh cả, Hermia.

Cô ấy nhún vai.

- Có thể. Nhưng em có cảm giác là trí tưởng tượng của anh đã phản lại anh. Ba cô gái già chắc chắn là tin vào những điều họ kể. Chắc chắn những điều đó là ghê tởm.

- Nhưng không nguy hiểm à?

- Xin thử xem, Mark, làm thế nào mà chúng có thể tin như thế được?

Tôi nghĩ, hay nói chính xác hơn là tâm trí của tôi đi lang thang từ bóng dáng của CON NGỰA NHỢT NHẠT đến sự sáng sủa nêu lên của Hermia, không để cái gì mờ ám, hãy nhặt ra mọi chỉ tiết của sự vật trong sự đơn giản của chúng...

- Anh cần biết, Hermia - Tôi nói bất chợt - biết cái gì xảy ra?

- Anh có lý. Cái đó chắc là thú vị và thực tế cũng là vui thích nữa.

- A! Không! ... Hermia, anh muốn yêu cầu em giúp anh.

- Giúp anh? Làm gì?

- Điều tra.

- Nhưng, Mark thân yêu, em có rất nhiều việc... một bài cho tờ báo. Việc hội thảo. Và em đã hứa với hai trong số học sinh của em...

Tôi không nghe cô nói nữa.

- Ừ, anh biết, em bị tràn ngập trong công việc.

- Đúng là như vậy - cô xác nhận, vì cảm thấy được an ủi.

Cô ấy cười với tôi và vẻ khoan dung của cô làm tôi cảm động. Đây là một người mẹ đối với cậu con trai đang mải mê với món đồ chơi mới.

Rất tiếc! Tôi đâu phải là một thằng bé con nữa.

* * *

Sáng hôm sau, tôi cố tìm gặp Corrigan nhưng không kết quả. Tôi để lại cho anh ta một mẩu giấy mời anh tới nhà tôi, khoảng từ sáu đến bảy giờ. Anh rất bận nên tôi cũng không hy vọng nhiều, nhưng anh đã đến vào lúc bảy giờ kém mười.

Tôi chuẩn bị đồ uống cho anh và giải thích lý do tôi mời anh tới.

- Cậu phải tự hỏi là tại sao cậu đã đi vào một cách đầy hăm doạ như vậy. Nhưng cái gì đã xảy ra để có thể thấy mối quan hệ giữa cái đó với việc mà chúng ta đã nói với nhau vừa qua.

- Cái gì? À! Phải? Câu chuyện về Cha Gorman.

- Đúng. Nhưng trước hết là CON NGỰA NHỢT NHẠT. Cái đó có liên quan gì đến cậu không?

- CON NGỰA NHỢT NHẠT à? Không... Tớ không thấy. Tại sao?

- Vì rằng tớ tưởng cái đó có thể có quan hệ với bản danh sách mà cậu đã đưa tớ xem. Tớ đã về một vùng nông thôn với các bạn tớ ở Much Deeping. Người ta dẫn tớ đến một quán rượu có tên là CON NGỰA NHỢT NHẠT.

- Khoan. Much Deeping. Có phải ở gần Bournemouth không?

- Cách đó mười lăm kilômét.

- Tớ nghĩ rằng cậu đã gặp một ông Venables nào đó?

- Có. Tớ đã gặp ông ấy.

- Cậu đã gặp hắn. Cậu gặp may. Hắn giống ai?

- Đó là một con người đáng chú ý.

- Về cái gì?

- Trước hết bởi cái nhân cách vững vàng của ông ấy tuy rằng ông ấy bị liệt.

- Sao?

- Ông ấy bị bệnh bại liệt đã vài năm nay. Ông ấy bị liệt từ lưng xuống chân.

Corrigan ngả người xuống cái tựa lưng của ghế với vẻ nhăn nhó.

- Cái đó làm hỏng tất cả. Tớ tự bảo thà rằng như vậy còn tốt hơn…

- Tớ không hiểu gì cả.

- Cậu cần gặp thanh tra Lejeune. Chuyện cậu vừa nói với tớ sẽ làm anh ta thích thú. Khi người ta giết Cha Gorman tối hôm đó, anh ta đã đi hỏi những người nhìn thấy Cha tối đó để nắm tin tức. Hầu hết những lời khai chẳng có giá trị gì, thật vậy. Nhưng có một ông dược sĩ tên là Osborne ở gần đó tuyên bố là mình đã trông thấy Cha và người đi theo Cha mà ông ta mô tả rất rõ ràng. Cách đây một vài hôm, Lejeune nhận được một bức thư của ông dược sĩ này đang nghỉ hưu và sống ở Bournemouth nói đã trông thấy người đó trong một ngày hội từ thiện. Ông ta đã dò hỏi và được biết người này là Venables.

- Phải, ông ấy đã đi dự hội. Nhưng ông ấy tuyệt đối không thể đi theo Cha Gorman được. Osborne đã nhầm.

- Ông ta đã làm một bản mô tả rất tỉ mỉ: một chiếc mũi giống mỏ diều hâu, một cái yết hầu nhô hẳn lên...

- Ừ cái đó rất giống, nhưng lúc ấy...

- Tớ biết Osborne không thể sai lầm được. Đây là trò chơi của sự giống nhau. Nhưng thật là bối rối khi nghe cậu nói về cùng một địa điểm này... Câu chuyện về CON NGỰA NHỢT NHẠT như thế nào?

- Cậu sẽ không muốn tin tớ.

- Cứ nói đi.

Tôi kể cho anh câu chuyện giữa tôi với Thyrza Grey. Anh phản ứng tức thì.

- Những câu chuyện tầm phào. Mụ ta cho cậu là người thế nào, Mark? Những con gà trống trắng... làm những vật hy sinh, tớ giả thiết như vậy. Một bà đồng, một mụ phù thuỷ ngồi một xó và một cô gái già đưa ra những tia chết nói bảo đảm là có hiệu lực. Thật là điên rồ, ông bạn, tuyệt đối là điên rồ.

- Đúng thật là điên - Tôi nhắc lại, trầm ngâm.

- Ồ! Như vậy là đủ, Mark! Cậu đã làm cho tớ tưởng trong đó có một vài cái gì. Cậu tưởng là như thế phải không?

- Trước hết, để tớ đặt ra cho cậu một câu hỏi. Có phải mỗi người đều có cái mong muốn được chết một cách không có ý thức không?

Corrigan ngập ngừng một lát trước khi trả lời.

- Tớ không phải là một thầy thuốc về khoa tâm thần. Tớ cho rằng giữa chúng tớ, thì có đến một nửa trong số họ hơi thêu dệt. Họ thêu dệt từng câu. Và họ đã đi quá đà. Tớ có thể bảo đảm với cậu rằng, cảnh sát không coi là điều xác thực tất cả những cái mà các chuyên gia y học để xét hành động của một can phạm.

- Cậu vẫn thích thú về sự hoạt động của các tuyến đấy chứ?

- Đúng vậy! Đúng vậy! Tớ cũng vậy, tớ cũng muốn trở thành một lý thuyết gia. Nhưng sự lập luận của tớ là căn cứ vào những dữ kiện khoa học. Còn câu chuyện về tiềm thức thì...

- Cậu không tin?

- Chắc chắn là như vậy, tớ cũng tin. Nhưng không nên cường điệu là có một vài cái gì đó trong cái "mong muốn được chết". Không phải là to lớn như người ta nói. Cậu hãy mua lấy một cuốn sách nói về tâm lý học.

- Thyrza Grey đoán chắc là mình hiểu tất cả những cái gì cần biết về vấn đề này.

- Thyrza Grey? Một cô gái già khô khốc có thể hiểu về tâm lý học? Thật là chuyện vớ vẩn.

- Cái mà mọi người luôn luôn khẳng định trong các cuộc khám phá nếu không phù hợp với quan niệm của họ là chuyện vớ vẩn à? Xe thiết giáp? Chuyện vớ vẩn! Tàu bay? Chuyện vớ vẩn...

Anh ngắt lời tôi:

- A! Cậu đã nuốt tất cả à? Mồi câu, phao câu và cần câu?

- Không một chút nào? Đơn giản là tớ chỉ muốn biết trong đó có một cơ sở khoa học nào không?

Anh khịt mũi với vẻ khinh ghét:

- Một cơ sở khoa học? Đồ nói dóc.

- Đó. Nhưng ít nhất cậu có thể cho tớ biết, cậu sẽ đi đến đâu với cái bản kê tên người của cậu?

- Người ta sẽ phải làm việc nhiều hơn nữa, nhưng cần phải có thời gian. Khó có thể xác định được nhận dạng một người mà không có họ, không có địa chỉ.

- Cậu hãy xét cái đó dưới một góc cạnh khác. Tớ đánh cuộc rằng trong một năm, một năm rưỡi nữa, mỗi người có tên trong đó sẽ có mặt trong mục tin buồn của báo hàng ngày. Tớ có nhầm không?

Anh nhìn tôi, một cái nhìn sắc nhọn.

- Cậu có lý. Đó là cái tồi tệ.

- Họ đều có một cái chung: cái chết.

- Phải, nhưng cái đó có thể không đến mức như nó làm cho người ta tưởng tượng. Cậu có biết mỗi ngày ở nước Anh này có bao nhiêu người chết không? Và trong đó có rất nhiều cái tên phổ biến… Nó không làm cho công việc được dễ dàng đâu.

- Delafontaine. Mary Delafontaine - Tôi nói - đó là một cái tên à phổ biến. Đám tang của cô ta được tiến hành vào thứ ba tuần trước. Tôi biết.

- Vì sao cậu biết chuyện đó?

- Do một người bạn của cô ta.

- Cái chết đó hoàn toàn tự nhiên. Đúng là cảnh sát đã mở cuộc điều tra, mọi cái đều là bình thường. Nếu do một "tai nạn" thì cái đó phải nghi ngờ. Nhưng sỏi thận, xuất huyết não, u não, viêm tuỷ sống... thì chẳng có gì phải nghi ngờ cả, tớ nói với cậu như thế.

- Đúng là như vậy, không một tai nạn nào. Một căn bệnh sẽ đưa đến cái chết. Đúng là điều mà Thyrza đã nói.

- Có phải cậu định nói rằng người đàn bà đó có thể gây ra bệnh sưng phổi và chuyển bệnh đó cho một người mà mụ ta không hề trông thấy người đó chứ?

- Tớ không khẳng định một cái gì như thế. Đó là bà ta. Tớ thấy cái đó là quái dị và tớ muốn tin rằng cái đó không thể có được. Nhưng hãy còn những sự kiện ít nhất và lạ lùng. Việc gọi hồn ở CON NGỰA NHỢT NHẠT mà người ta nói là có thể thủ tiêu một kẻ làm phiền nhiễu. CON NGỰA NHỢT NHẠT tồn tại và người đàn bà sống ở đó tuyên bố rằng loại công việc đó có thể thực hiện được. Người mà người ta nói là đã đi theo Cha Gorman tối hôm đó thì lại sống ở gần đấy.

- Có thể không phải là Venables vì chính mắt cậu trông thấy ông ta bị liệt chân.

- Về phương diện thầy thuốc, việc liệt người như thế có thể là giả vờ được không?

- Chắc chắn là không, chân tay đều bị teo đi.

- Cái đó có thể giải quyết được vấn đề - Tôi thở dài nói - Thật là tai hại! Nếu có một tổ chức chuyên môn, tớ sẽ nói như thế nào về "sự huỷ hoại nhân loại", tớ sẽ thấy rõ Venables đi đâu. Đồ gỗ và những vật phẩm mỹ thuật mà ông ta có thể góp thành một gia sản thực sự. Tiền bạc đó ở đâu ra? Những người đó đều chết thoải mái trên giường của họ, nhưng ai được lợi về cái chết của họ? - Tôi nói tiếp.

- Bao giờ cũng có một người nào đó mà cái chết của người khác mang lại lợi ích cho hắn ở một mức này hay một mức khác. Phu nhân Hesketh-Dubois, như cậu đã biết, để lại gần năm mươi ngàn livres. Hai người cháu họ của bà, một trai, một gái, thừa kế cái đó. Cháu trai thì ở tận Canađa, cháu gái lấy chồng ở miền Bắc nước Anh. Người này, người kia đều không cần tiền. Người cha của Thomasina Tuckerton để lại cho cô một gia tài lớn, nay thuộc về vợ ông là mẹ ghẻ của Thomasina vì cô độc thân và chết khi chưa đến tuổi thành niên. Bà mẹ ghẻ hình như không thể chê trách được. Rồi lại cô Delafontaine của cậu nữa... một người em họ được hưởng…

- A! Phải… và cô em họ đó ở đâu?

- Cô ta sống với chồng ở Kenya.

- Tất cả đều vắng mặt.

Corrigan nhìn tôi bằng cặp mắt dò hỏi.

- Có ba người là Standford đều đã hủy giấy khai sinh của họ đi. Một Standford để lại một người đàn bà trẻ hơn mình nhiều và cô này sắp sửa tái kết hôn, không chậm trễ. Một Standford khác, người công giáo, không muốn li hôn. Một Standford nữa có họ là Sidney Hardmondworth chết do xuất huyết não, người này đã bị Scoland Yard nghi ngờ rằng thu nhập của hắn là do những vụ tống tiền bí mật. Không ít những người ở những địa vị thích hợp đã được an ủi khi thấy họ biến mất.

- Cậu thừa nhận rằng, đối với tất cả, cái chết đều đã đến? Và còn vấn đề Corrigan?

- Đó là một cái tên phổ biến. Nó đã chết rất nhiều. Nhưng theo cái mà người ta biết được thì việc đó không có lợi cho ai cả.

- Cậu sẽ là một nạn nhân tiếp theo. Coi chừng!

- Tớ không thiếu cảnh giác. Nhưng đừng tưởng rằng mụ phù thuỷ của cậu sẽ đem lại cho tớ bệnh ung thư ruột hay bệnh cúm Tây Ban Nha.

- Jim! Tớ muốn nghiên cứu hoạt động của Thyrza Grey. Cậu có muốn giúp tớ không?

- Chuyện tầm phào, nếu cậu muốn tớ nói.

- Không hơn ư?

- Người ta có thể nói là cậu rất bướng bỉnh.

- Cần phải như thế.