Dịch: Nguyễn Hạ Lan


***

Phương Trình Vũ về đến nhà, Trình Phương và Phương Thạch Trụ đang xem TV. Hai ông bà chỉ chỉ vào chương trình coi mắt: "Tiểu Vũ, con xem cô gái này cũng chẳng ra sao, anh chàng có vẻ cũng được, còn đặc biệt tham gia chương trình vì cô gái này đấy. Chậc, lại bị tắt đèn rồi." Trình Phương lấy làm tiếc nhìn những người trẻ tuổi ủ rũ rời đi. Phương Thạch Trụ cũng xem nhưng không lấy làm vui: "Bà nom cô gái đó kìa, người ta học vấn cao, anh chàng kia chỉ tốt nghiệp trung học, cho dù là ông chủ cũng có chênh lệch đấy."
Phương Trình Vũ vừa nghe thấy những lời này thì ảo não về phòng.
"Ông nói mấy câu ấy làm gì hả. Nếu sau này Tiểu Vũ nhà mình gặp được bạn trai cũng từng học đại học, chúng cũng không ở bên nhau được à. Ông già này rõ thật..." Trình Phương chán nản với lời của ông chồng.
"Đương nhiên không phải tôi nói Tiểu Vũ, học đại học ra cũng chẳng giỏi bằng Tiểu Vũ nhà chúng ta. Tôi nghe bảo đầy sinh viên tốt nghiệp đại học ở nhà ăn bám cha mẹ già không làm gì cả."
Trình Phương nghe Phương Thạch Trụ nói vậy thì cũng im im, nhưng trong lòng bà nảy ra một ý tưởng mới mẻ.
Lấy quyển sổ ghi chép ra, Phương Trình Vũ ghi lại chuyện gặp Giang Nham ở biệt thự hôm nay.
'Vì sao dáng vẻ của người ta dễ nhìn thế kia, học thức cao thế kia mà vẫn chưa kết hôn. Ngay cả bình hoa đẹp cũng chưa có người mua đừng nói tới vại sành đen xì như tôi đây..."
Tối đó, Phương Trình Vũ nằm mơ: Chu Nhất và Giang Nham kết hôn. Dưới sự chứng kiến của đám đông, hai người bước vào lễ đường. Chu Nhất hôn Giang Nham một cái, còn luôn mỉm cười với cô ta. Tuy chân anh bất tiện nhưng anh vẫn như trước, là chú rể đẹp trai nhất, và Giang Nham cũng là cô dâu xinh đẹp nhất. Trong ánh sáng hạnh phúc của họ bao phủ, Phương Trình Vũ thì hệt một thứ đồ trang trí u tối mất đi màu sắc.
Hôm sau, Phương Trình Vũ thức dậy, cô cảm nhận sâu sắc đây là một cơn ác mộng. Ở tù có một quãng thời gian cực kỳ khó trải qua đối với cô, trong nhiệm vụ sản xuất có một mục là may chăn, bốn người một nhóm nhỏ, so sánh về số lượng và chất lượng hoàn thành, người làm tốt hơn sẽ có thưởng. Về phần thưởng là gì, buồng trưởng trước giờ cũng chưa từng nói rõ. Phần thưởng ấy treo trên đầu mỗi người như đèn chùm lớn, mỗi người chỉ nghĩ nhất định phải làm tốt công việc này, bằng không dù không được ánh đèn chiếu sáng cũng đừng để đèn rơi xuống đập một phát kẻo nguy.
Mọi người đều dốc sức làm, tuy nhiên chẳng ai nhớ đây là làm việc theo nhóm nhỏ. Mất đi sự gắn kết tập thể, bất kể nhỏ bao nhiêu cuối cùng cũng chỉ có thể giống một bàn cờ tự chơi, không có xe và mã nên chẳng đến nổi con sông biên giới Hán Sở để nhận phần thưởng.
Vô cùng rõ ràng Phương Trình Vũ chỉ là một nhân vật nhỏ bé chẳng quan trọng, mọi người đều không muốn cùng đội với cô. Sau cùng cô phải một mình hoàn thành phần công việc của ba người. Cô đạp máy may liên tục suốt một ngày, đến tối thì cô mơ thấy mình vẫn ngồi đạp máy may, kết quả sợ hãi tỉnh dậy liền phát hiện chân vẫn đang giậm trên vách tường hoặc buông thõng đung đưa trong không khí. Một thời gian dài cô cứ mơ thấy mình là một cái máy may, để người khác giậm tới giậm lui.
Về sau vừa nhìn thấy máy may thì Phương Trình Vũ đã buồn nôn.
Cõng theo cơn ác mộng này đến biệt thự làm việc nhà, thấy Giang Nham và Chu Nhất cùng xuất hiện là cô lập tức đi làm việc khác ngay. Dư Lương cực kỳ hài lòng với biểu hiện của cô, vì vậy gã lại chuyển ra ngoài.
Chu Nhất nhanh chóng nhận ra sự khác lạ của Phương Trình Vũ, sau khi cô bưng cơm tối tới, anh gọi cô lại.
"Phương Trình."
"Sao ạ?"
"Sách lần trước tôi mua đâu?"
Phương Trình Vũ không trả lời mà 'bịch bịch' bưng khay xuống tầng dưới, mở một cái tủ nhỏ, toàn bộ bên trong đều là sách, ngay cả sách Giang Nham tặng cho Chu Nhất cũng ở đó. Cô mau chóng đặt khay tử tế rồi rút túi giấy chuyên dùng để đựng sách, sau đấy lại 'bịch bịch, đi lên tầng.
"Đây ạ." Cô hơi hé miệng thở hổn hển đưa sách cho Chu Nhất. Anh không đón lấy ngay. Phương Trình Vũ 'À' một tiếng chuẩn bị rời đi.
"Cô còn viết nhật ký không?" Từ sau lưng cô, Chu Nhất hỏi.
Phương Trình Vũ muốn nói 'Có', nhưng cô không viết về Chu Nhất nữa, thế là cô ngồi xuống giường, thấp đầu đáp: "Tôi viết về chính tôi."
"Cô viết gì về mình?" Lúc này đèn trong phòng Chu Nhất bật lên, anh đã nhìn thấy Phương Trình Vũ, một khối nâu đậm không hài hòa khảm vào tầm mắt của anh .
"Tôi không biết!" Cô vô cùng thích thú nói ra từ này, nó là cái cớ vạn năng.
Chu Nhất lấy trong túi giấy ra một quyển sách rồi nhìn Phương Trình Vũ hồi lâu, không nói một lời.
"Anh còn chuyện gì không?" Phương Trình Vũ ngẩng đầu, mù mờ nhìn Chu Nhất.
"Phương Trình, cái cô cần miêu tả là cuộc sống của cô." Phương Trình Vũ trố mắt nhìn anh. Anh nói cuộc sống của tôi sao? Cuộc sống của tôi không đáng được ghi chép lại đâu.
"Tôi không có cuộc sống đáng được ghi lại."
"Vì sao cô vẫn sống?" Em đang sống một cuộc sống mà chi chép lại cũng không đáng, thế tại sao em phải sống?
Phương Trình Vũ nhìn Chu Nhất với ánh mắt không thể tin nổi, anh dùng giọng điệu cứng rắn chẳng dễ từ chối để hỏi cô, chẳng khác gì ngọn núi tự di chuyển và sắp đè chết bạn .
"Trước kia tôi từng muốn chết." Chu Nhất như thể nghe được một câu chuyện hài hước, bật cười với cô. Phương Trình Vũ trông thấy cơ thể gầy gò của anh nhờ tiếng cười này mà trở nên có sức sống, từng cử động giống đôi cánh của gà con đáng yêu.
Cảm thấy cái chết của mình cũng có thể trở thành một chuyện cười, Phương Trình Vũ chợt không vui lắm.
Cô đứng dậy đi đến trước mặt Chu Nhất và nói "Không được cười!"
Khuôn mặt hơi ửng đỏ bởi trận cười của anh ngẩng lên đối diện với cô. Anh thôi cười, hỏi: "Vậy tại sao cô sống tiếp?"
Câu hỏi này cô cũng từng suy nghĩ, là do cảm thấy khả năng sống còn lớn hơn cái chết .
"Vì khả năng sống tiếp nhiều hơn cái chết." Cô đáp.
Chu Nhất lại bật cười, lần này anh cười rất nghiêm túc, rất thỏa mãn. Còn Phương Trình Vũ thoáng lúng túng. Anh đưa quyển 'Bắt đầu sáng tác' cho cô:
"Cô làm tôi ngạc nhiên đấy. Đây là quà của cô."
Má Phương Trình Vũ lại đỏ bừng bởi lời khen của Chu Nhất. Nhưng cô đột nhiên mất đi dũng khí nhận lấy quyển sách này, cô biết cuộc đời mình có nhiệm vụ mới nữa, giống vô số nhiệm vụ sản xuất, và lần này cô với anh cùng nhau hoàn thành, cô không chắc mình có thể hoàn thành tốt hay không, sẽ bị Chu Nhất ghét bỏ hay không?
Thử yêu cuộc sống của em đi!
"Cô làm theo các bước trong này được chứ?" Cố gắng miêu tả nó nhé, mặc dù nó không như tưởng tượng của em.
"Vâng." Phương Trình Vũ nhận lấy quyển sách kia rồi rời khỏi phòng. Tại sao phải nhận chứ, tại sao chứ?
Tối hôm ấy, trên đường về nhà, trong tay Phương Trình Vũ luôn cầm quyển sách Chu Nhất đưa cho mình. Cô ngồi chuyên chú trên xe bus, chẳng hề để ý tới có kẻ đội chiếc mũ lưỡi trai rách một đoạn cứ nhìn chằm chằm vào cái túi của cô. Biệt thự của Dư Lương ở ngoại ô. Phương Trình Vũ muốn về nhà phải ngồi xe bus sớm chút. Chuyến cuối cùng là bảy giờ tối, nhưng cô hay vì vài chuyện mà chỉ có thể gọi taxi về nhà. Trình Phương đã rất nhiều lần bảo cô phải tiết kiệm, đừng dùng tiền lương làm những chuyện chẳng đâu với đâu. Cho nên hôm nay Phương Trình Vũ đặc biệt chuẩn bị tốt, sớm làm xong việc để đuổi kịp chuyến xe bus cuối cùng. Bởi lẽ là chuyến cuối cùng nên trên xe rất đông. Mấy người trẻ tuổi đi làm công đã ào ào xuống bến, trên xe chỉ còn Phương Trình Vũ, lái xe, và người đàn ông đội cái mũ rách kia.
Trong xe, một giọng nữ máy móc vang lên: "Đã đến đường Vọng Giang, đã đến đường Vọng Giang, mời hành khách xuống xe từ cửa sau, cửa mở xin hãy cẩn thận..."
Bị tiếng cửa mở kéo trở lại với hiện thực, Phương Trình Vũ nắm chặt túi và cuốn sách vội và xuống xe. Người đàn ông mũ rách đi theo cô cách vài bước không gần không xa. Xuống xe rồi, Phương Trình Vũ phát hiện hình như có người theo sau mình nên cô bước nhanh qua công viên Vọng Giang. Khu nuôi cá buổi tối tụ tập khá đông người, đèn cũng được bật rất sáng, cô nghĩ nơi này hẳn là an toàn, liền nán lại ngồi ở đó xem một chốc, sau đấy tiếp tục đi về phía nhà mình.
Dưới sự khuyến khích của gió, bóng người và bóng cây vô cùng gắng sức tạo nên một bầu không khí cướp bóc đáng sợ vào đêm tối gió lớn lại không trăng, tất cả mọi người đương nhiên muốn rời đi nhanh hơn, Phương Trình Vũ cũng không ngoại lệ. Có điều, ác mộng thành sự thật, lúc cô đi qua một lùm cây thì bị một bàn tay đầy mùi gỉ sắt bịt chặt lấy miệng, kẻ đó dán sát vào lưng cô cố ý dùng kiểu giọng mũi nghèn nghẹt: "Đưa túi của cô cho tôi, không được kêu, tôi có dao đấy!"
Phương Trình Vũ lập tức giãy giụa vài lần theo bản năng, tiếng ú ớ không kinh động tới bất cứ người nào đang tản bộ trong công việc. Cô nghĩ mạng mình có lẽ cứ như vậy sắp không còn nữa rồi, dẫu đưa túi cho tên kia, trong túi không có tiền, nếu hắn không vừa lòng thì mình vẫn sẽ bị giết chết thôi. Cô bèn có ý lùi về phía sau. Tên đàn ông tưởng cô muốn cởi túi trên người xuống nên để tùy cô, hắn lại ghé sát bên tai cô:
"Dao tôi để sau lưng cô, cô đưa túi cho tôi, đừng hòng gọi người tới!" Toàn thân Phương Trình Vũ bị cánh tay của hắn ghì chặt tới nỗi choáng váng, nhưng vẫn nhắc mình cố gắng duy trì một tia tỉnh táo. Cô ngửi thấy trong miệng tên đàn ông phả ra mùi tỏi, chịu đựng sự chán ghét ngập tràn, cô gật gật đầu.
Hai người lùi tới phía sau một cây to, Phương Trình Vũ lấy túi sách từ trên người xuống, cố ý dùng tay để kéo ra một khoảng cách nhất định giữa mình và tên kia. Nhân lúc hắn chỉ để ý tới túi xách, ngay cả dao cũng ngắm lệch, Phương Trình Vũ liền cầm quyển sách lùi lại năm mét, căng giọng vịt kêu của mình, gào to: "Cứu với, cướp..." Tên kia bất ngờ ném túi xách xuống lập tức đuổi theo Phương Trình Vũ. Cô nghĩ nếu cơm tối có thể ăn thêm bát nữa thì tình hình hiện giờ sẽ không thế này.
Phương Trình Vũ bị tên mũ rách dùng sức quăng xuống bãi cỏ, hắn dùng một loại phương thức cực kỳ nhục nhã kẹp chặt lấy hai chân của cô. Phía xa xa nghe thấy vang lên tiếng người đuổi tới xem, tưởng là 'cuộc chiến' của cặp đôi liền mắng chửi rồi rời đi, nào nghĩ đến trong tay của kẻ đè trên người Phương Trình Vũ cầm dao cách bụng cô chỉ một tấc. Phương Trình Vũ kinh hoàng mở to mắt nhìn tên mũ rách một tay bịt chặt miệng mình, một tay cầm dao. Toàn thân cô là mồ hôi lạnh, sau lưng cũng thực sự cảm nhận được cái lạnh của thảm cỏ.
"Tôi chỉ cần một ít tiền, không thể về nhà đều trách cô, biết không?" Tên đàn ông hung ác nói. Khoảng cách gần kề, mùi tỏi thốc vào mặt cuối cùng khiến cô ngất lịm.
Khi Phương Trình Vũ tỉnh lại, trời vẫn tối đen, cô trông thấy trên trần một bóng đèn bị mạng nhện chiếm cứ hoàn toàn đang đung đưa. Cô thử cử động tứ chi, nhưng trừ khớp xương cứng đờ phát ra tiếng rắc rắc, thì bản thân không thiếu cánh tay hay khúc chân nào, thật sự may mắn. Ôm lấy ngực, lồng ngực truyền tới cơn đau làm cô ho dữ dội. Rất nhanh, cánh cửa cách giường không xa bị đẩy ra. Một người đàn ông trẻ tuổi diện mạo tuấn tú bước vào, dáng vẻ khoảng chừng hai bảy, hai tám tuổi. Hắn chau mày đến bên giường. Phương Trình Vũ dịch sát vào phía trong giường theo bản năng. Người đàn ông cười một tiếng: "Bây giờ chạy không thoát rồi!" Trong bóng tối, giọng nói của tên mũ rách và tiếng của người đàn ông dính chắc vào nhau, Phương Trình Vũ một lần nữa trừng to mắt nhìn hắn.
"Tôi không có tiền." Chắc là cướp tiền với cả cướp sắc: "Tôi không đẹp đâu, còn rất đen ấy."
Người đàn ông trẻ tuổi ném chiếc mũ trong tay xuống giường, kéo chiếc ghế bên tường lại gần giường rồi ngồi xuống: "Trước giờ tôi không cướp tiền, nếu không phải... Bỏ đi, không dễ gì tính cướp của một người, lại còn là một em gái vừa đen vừa nghèo." Hắn nói với giọng điệu dữ tợn như vậy nhưng trên mặt không hề có vẻ giận dữ.
Phương Trình Vũ ngồi dậy nhìn hắn: "Anh cần tiền làm gì?"
Hắn thầm nghĩ cô thật sự ngốc nghếch lại to gan không biết sợ cơ đấy, liền dứt khoát đứng lên rót hai cốc nước, đưa cho cô một cốc: "Con người đi tới đường cùng cái gì cũng có thể làm ra." Như vị tướng không binh, hắn đá vỡ chai nước cạnh chân: "Tôi cần tiền xe về nhà."
Phương Trình Vũ nhìn kỹ khắp căn phòng này một lượt, ngoài có cửa có giường có cửa sổ ra, những thứ khác hết thảy đều đơn giản đến lược bớt toàn bộ, thậm chí chiếc giường mình đã nằm cũng cứng ngắc, xem ra người đàn ông thật sự khó khăn. Lòng trắc ẩn hệt con nhện dệt lưới, bò qua bò lại trong tim cô.
Phương Trình Vũ im lặng hồi lâu rồi thốt lên một câu:
"Tôi có thể cho anh mượn tiền xe." Cô bình tĩnh nhìn hắn và nói vậy đấy.
(Tác giả: Khương Viễn, ờm, về sau là một người tốt.)