Sau này, Lâm Sâm tìm mọi cách để bản thân không nhớ tới Tần Chiêu Chiêu nữa, một ý niệm thoáng qua trong đầu liền bị dập tắt như người ta dập lửa. Thời gian trôi mãi, tuổi cậu cũng tăng dần theo năm tháng, ba mẹ bắt đầu thu xếp hôn sự cho cậu. Năm nào về thăm nhà cậu cũng được ba mẹ dắt đi xem mặt. Cậu hiểu tâm tư của ba mẹ, mặc dù không hào hứng nhưng vẫn cố gắng phối hợp, hết người này đến người khác, lần lượt xem mặt không ít cô gái.

Ban đầu cậu còn chực xét nét: cô A không đủ xinh, cô B không đủ nho nhã, điềm đạm, cô C chẳng ôn nhu, hài hòa… Bà mối cười dài. “Vậy cậu thích kiểu con gái thế nào? Cứ nói cho tôi, tôi tìm giúp cậu.”

Cậu nói một mạch không cần nghĩ ngợi: “Cháu thích kiểu con gái ôn nhu, dịu dàng, điềm đạm, ít nói, nho nhã, xinh xắn một chút, tóc dài, mắt to, giọng nói ngọt ngào…”

Nói đến đây Lâm Sâm chợt giật mình, ngừng bặt. Cậu đang nói ai đây? Đây không phải nói Tần Chiêu Chiêu sao?

Xa cách muôn trùng, năm năm tháng tháng, thời gian và không gian cản ngăn, hai người từ lâu đã thành người dưng rồi. Tâm tư của cậu dành cho cô đã phai nhạt từ lâu, vậy mà sâu thẳm trong tìm thức, cô vẫn âm thầm ảnh hưởng tới tiêu chuẩn chọn bạn đời tương lai của cậu.

Bà mối lại giục: “Cậu còn yêu cầu gì nữa không, cứ nói đi!”

Cậu lấy lại tinh thần, uốn cong thành thẳng, gay gắt nói tiếp: “Không còn gì đâu, chỉ cần thế là đủ rồi.”

Bà mối thật sự rất tận tâm giới thiệu cho cậu những cô gái không khác tiêu chuẩn bao nhiêu. Nhưng tất cả những cô gái đều qua lại được với cậu không bao lâu là ngừng, mọi mối tình chết yểu theo cùng một cách. Đây không phải vấn đề riêng của cậu mà là vấn đề chung của quân nhân.

Yêu một quân nhân không hề đơn giản, một người trong quân ngũ, một người ở địa phương, hai nơi ngăn trở, bình thường chỉ có duy trì tình cảm thông qua thư từ, điện thoại. Có điều, hai người sống hai cuộc đời gần như không có điểm chung. Thư từ, điện thoại lâu dần thành như thói quen báo cáo tình hình hiện tại, rất khó giao lưu hay nghiêm túc qua lại. Thời gian, khoảng cách khiến tình cảm không tiến thêm được, vì thế những câu chuyện tình của quân nhân thường có xác suất thành công vô cùng thấp.

Lâm Sâm xem mặt vài người, nhưng người có thể giữ liên lạc lâu nhất với cậu cũng chưa quá ba tháng. Hết người này đến người khác đều thấy khó mà lui, khéo léo nói lời chia tay. Cậu cũng hiểu được lựa chọn của họ. Trên danh nghĩa, cậu và họ mang tiếng yêu đương nhưng cậu có giống một người bạn trai thực sự sao? Cậu không thể dẫn họ đi dạo phố, xem phim, ăn cơm; sinh nhật không thể tặng quà hay đi cùng chăm sóc. Ngày lễ ngày Tết người người có cặp có đôi, cùng nhau vui vẻ, cậu giỏi lắm chỉ có thể gọi điện qua lại trò chuyện đôi câu. Tịch mịch, cô đơn, quạnh quẽ như vậy có mấy ai, nhất là các cô gái có thể chịu nổi? Huống chi, giữa thế giới phồn hoa rực rỡ này, chỗ nào chẳng có những điều hấp dẫn khó cưỡng. Cậu không thể hoàn thành trọn vẹn vai trò một người bạn trai, tất nhiên không thể trách hay giận ai. Tuổi xanh trôi đi, hồng nhan hóa tóc bạc, nếu cô gái ấy có thể tìm được một người khác tốt hơn thì tội gì phải buộc chặt vào một người như cậu.

Bao nhiêu cô gái lần lượt chia tay, Lâm Sâm cũng chẳng đau buồn nhiều. Xem mặt làm quen vốn không phải nền móng vững chắc cho tình cảm, mà hai người cũng không thể bồi dưỡng, vun đắp thêm tình cảm cho nồng nàn. Có người qua lại điện thoại với cậu nửa tháng, rồi ngay cả ám chỉ chia tay cũng không có, cứ như vậy đột nhiên không nhận điện thoại của cậu nữa. Cậu gọi hai lần không được, lập tức hiểu ra cô ấy “coi như không thấy” mình gọi tới, không chút do dự xóa luôn số của cô ấy. Chứ gì nữa đây? Còn cố làm ra vẻ giấu diếm như vậy, không thể thoải mái nói thẳng, chẳng lẽ cô ấy sợ cậu sẽ dây dưa bám đuổi không ngừng sao, sẽ không vì cô mà đòi sống đòi chết.

Năm nào cũng xem mặt, năm nào cũng chia tay, các cô gái đến đến đi đi như mấy khói thoáng qua. Lâm Sâm thì không sao, nhưng ba mẹ sốt ruột, đặc biệt là Lâm ba: “Cái thằng ranh này! Sao cứ quen cô nào là bỏ cô đó vậy?”

“Người ta bỏ con, con biết làm thế nào đây? Con không thể mang dây tới trói chặt người ta lại được.” Lâm Sâm cảm thấy ba nói câu này rất vô lý, chuyện này liên quan gì tới cậu chứ!

“Thì phải nghĩ cách giữ người ta lại chứ! Xem cái kiểu suốt ngày bị bỏ của anh thì bao giờ mới tìm được người yêu hả?”

“Ba, chuyện tìm người yêu không thể gấp được đâu, ba cuống lên cũng vô dụng thôi. Hơn nữa, con còn chẳng gấp thì ba vội làm gì?”

Lời này đương nhiên không lọt tai Lâm ba, ông trừng mắt, xù tóc gáy. “Cái thằng ranh này, giờ anh không vội hả? Sao hồi trung học anh tích cực tìm bạn gái thế, có bạn trong lớp còn bị anh bám cả ngày, còn bày trò mời kẹo mừng. Cái lúc lẽ ra không nên thì anh sốt sắng vô cùng, giờ thành đàn ông con trai rồi, đến lúc cần sốt sắng thì anh lại không vội. Anh xem đến bao giờ mới có thể thật sự mời người ta ăn kẹo mừng được thế?”

Đã lâu không nhớ tới Tần Chiêu Chiêu, lời ba nói lại khuấy động trí nhớ của Lâm Sâm, từng làn sóng gợn lăn tăn, mỗi nhịp lại hiện ra bóng dáng cô.

Tốt nghiệp trung học xong, cô tới Thượng Hải học đại học, cậu nhập ngũ chuyển tới Phúc Kiến, từ đó hai người chưa từng gặp lại. Đã sáu, bảy năm qua rồi, không biết giờ Tần Chiêu Chiêu thế nào. Lâm Sâm đột nhiên rất muốn biết gần đây Tần Chiêu Chiêu ra sao. Nhờ cảm xúc vừa mới nảy sinh, cậu lập tức trốn trong phòng gọi điện thoại, đề phòng lát nữa cơn xúc động qua đi lại không kiếm nổi nửa phần dũng khí. Số điện thoại nhà cô tới giờ cậu vẫn nhớ kĩ, mấy con số tự động nhảy múa trong tâm trí.

Cậu lấy hết dũng khí bấm điện thoại, đáp lại cậu chỉ là giọng nữ cứng ngắc đầy máy móc: “Số máy quý khách vừa gọi hiện không liên lạc được, xin quý khách vui lòng gọi lại sau.”

Thời gian qua đi, điện thoại nhà cô cũng ngừng hoạt động, chẳng thể tìm lại cô qua dãy số này được nữa. Điện thoại ngừng, lòng cậu dâng lên một nỗi thương cảm và mất mát không thể hình dung bằng lời.

Cơ hội tháng Chín năm 2008 yên lặng qua đi.

Hôm đó Lâm Sâm ở bên tàu đảo Giác Dữ, vô tình ngẩng nhìn chiếc thuyền nhỏ đang rung lắc trên mặt biển, vừa liếc mắt đã nhận ra người ngồi trên mũi thuyền là Tần Chiêu Chiêu. Giống như một tia chớp chợt lóe rồi một tiếng sét long trời vang lên trong tai, cậu choáng váng như bị sét đánh trúng.

Bao năm xa cách, trông cô không thay đổi nhiều, vẫn gương mặt nho nhã, xinh xắn ấy, vẫn mái tóc dài bện lệch thành bím buông dài trước ngực, càng gợi cảm giác cô còn rất ít tuổi, chẳng khác cô nữ sinh thời trung học chút nào. Nhìn cô, Lâm Sâm nhớ lại thời niên thiếu đã si mê cô ra sao, khi đó, nụ cười, ánh mắt, mùi hương… tất cả mọi thứ của cô đều khiến tim cậu đập loạn nhịp.

Chuyện đã nhiều năm, cậu cứ ngỡ mình đã bôi xóa được hình ảnh của cô. Nhưng giờ khắc này, đứng nhìn cô từ phía xa, những kỷ niệm hoen màu tháng năm lại cuồn cuộn tìm về trong trí nhớ.

Thời gian có thể xóa nhòa tất cả… Rất nhiều người thường nói vậy. Nhưng chẳng phải vẫn luôn có những chuyện, những người giống như đóa mân côi sa mạc mênh mông? Bất kể chịu phong hóa, giày xéo của thời gian đến đâu, bất kể khô héo, tàn tạ thế nào, chỉ cần một giọt nước rơi xuống sẽ bừng bừng sức sống, sinh sôi nảy nở.

Cứ như vậy, trong nháy mắt, suýt nữa cậu gọi to tên cô, nhưng đôi mắt tinh tường của cậu nhanh chóng nhận ra, bên cạnh cô còn có một người khác – Kiều Mục. Hai người sóng vai nhau, cô thân mật ghé sát tai cậu ta nói chuyện, gương mặt chứa ý cười, khỏi cần nói cũng hiểu gương mặt chứa đầy hạnh phúc và thỏa mãn.

Lòng như bị nước biển mặn chát vò xé, cậu quay lưng, cố ý nhìn đi nơi khác. Đến khi quay lại, chiếc thuyền nhỏ đã quay về đảo Tiểu Đặng, trời xanh biển xanh, con thuyền càng lúc càng đi xa, chỉ còn là một chấm đen bé xíu. Lòng cậu chợt hoang vu, tịch mịch như mặt biển rộng.

Đêm đó, cậu ngồi hóng gió thật lâu bên bãi biển, để suy nghĩ bồng bềnh theo con sóng ngọn gió. Cậu trằn trọc mãi mới có thể ngủ được, trong mơ lại thấy một thiếu niên mang trong mình một trái tim rung động lặng lẽ bước dưới ánh trăng bạc, âu yếm đi tới bên khung cửa sổ nhà cô gái, nhẹ nhàng cất tiếng gõ khe khẽ…

Tháng Tám năm 2009, lúc Lâm Sâm về thăm nhà, vô tình nghe ba kể chuyện chính quyền thành phố đang chuẩn bị quy hoạch lại khu Trường Cơ, tin này khiến cậu chấn động.

“Ba, tất cả nhà cũ ở Trường Cơ sẽ bị dỡ bỏ hoàn toàn sao?”

“Mời dỡ tạm vài dãy nhà thôi, nhưng sau này chắc chắn sẽ lần lượt phá hết. Theo như quy hoạch, trong vòng năm năm thành phố sẽ cải tạo hoàn toàn khu vực Trường Cơ, xây thêm rất nhiều nhà giá rẻ ở đó.”

Mùng Tám tháng Tám trở về, mùng Chín tháng Tám Lâm Sâm ghé qua khu Trường Cơ. Cậu muốn biết nhà Tần Chiêu Chiêu có bị phá trong đợt này hay không. Cậu hy vọng ngôi nhà ấy không bị phá, hy vọng còn có thể thấy lại khung cửa sổ của căn nhà cũ kĩ mà thời niên thiếu cậu vẫn thường gõ khẽ. Căn nhà cũ lụp xụp và cô gái cậu từng thích đã in một dấu vết không thể phai mờ trong lòng cậu.

Đến đây rồi cậu mới nhận ra đã không thể tìm lại ngôi nhà cũ của Tần Chiêu Chiêu nữa. Nơi nhà cũ giờ chỉ còn một đống đổ nát tan hoang, thê lương. Mơ mơ hồ hồ đi quanh mấy vòng vẫn không thể nhận ra đâu là nền mòng căn nhà của cô ngày trước… Cậu đã tới muộn.

u sầu đứng bên đống hoang tàn một lúc thật lâu, Lâm Sâm mới chậm rãi nặng nề rời đi. Ngàn mối thương tâm và phiền muộn quanh quẩn, vấn vương trong lòng, không sao dứt bỏ được. Con đường lớn gần Trường Cơ nằm kế bên ruộng lúa của các gia đình lân cận, đã vào mùa thu hoạch, lúa vàng óng ả ngút tầm mắt, hương thơm xộc vào cánh mũi. Lâm Sâm đột nhiên thấy xúc động, bước chân tự động chuyển hướng, đi về phía ngã rẽ dẫn tới đường sắt khu ngoại thành phía đông.

Phong cảnh đường sắt khu ngoại thành phía đông vẫn như xưa. Hai đường ray vẫn nằm yên lặng giữa cánh đồng lúa, dòng sông nhỏ kế bên đường vẫn lững lờ chảy. Hai trảng lúa vàng mượt khoe mình bên đường ray tựa như cát vàng ngập đất. Mỗi khi có gió thổi qua, sóng lúa ngàn trùng nhấp nhô, bồng bềnh như sóng chiều, hương thơm theo gió sực nức bốn bề.

Trở lại chốn cũ, trong lòng cậu dâng lên cảm giác thân thiết như thế bao năm mới trùng phùng. Nơi này từng in dấu nỗi đau tê tâm liệt phế thời niên thiếu của cậu. Tới giờ, về lại nơi thân thuộc, nhớ lại chuyện cũ việc xưa, trong lòng vẫn có trăm ngàn nỗi ngậm ngùi. Một mình bồi hồi, an tĩnh thật lâu bên đường sắt khi ngoại thành, nghe gió vi vu thổi qua mang theo biết bao hương thơm nhẹ nhàng, hai mắt Lâm Sâm dần ươn ướt.

Một tháng về thăm nhà, xem mặt là trách nhiệm Lâm Sâm muốn trốn cũng không thoát. Mỗi năm, trước khi cậu được về nhà nghỉ, bà mẹ đã chuẩn bị sẵn sàng, cẩn thận chọn lựa vài cô gái có điều kiện khá, chờ cậu về gặp mặt từng người. Nhưng giờ đây, không chỉ ba mẹ chuẩn bị đối tượng xem mặt cho cậu, ngay cả Chu Minh Vũ cũng xắn tay làm bà mối, giới thiệu em học của bạn cùng lớp người yêu mình cho cậu.

Đồng Đồng hai mươi tuổi, cùng quê với cậu, đang học đại học ở Nam Xương, hiện mới học năm thứ hai. Vì ham mê một loạt những bộ phim truyền hình đề tài quân sự như Binh lính xuất kích hay Đội trưởng của tôi, đội của tôi nên Đồng Đồng đặc biệt có thiện cảm với quân nhân, rất muốn kiếm bạn trai là quân nhân. Chu Minh Vũ thuận thế, long trọng đẩy Lâm Sâm tới giới thiệu cho cô. Vừa thấy chàng sĩ quan trẻ bừng bừng khí thế anh hùng, Đồng Đồng vô cùng ưng ý. Cô hoan hỉ thỏ thẻ với chị họ: “Em thấy anh ấy là nhất kiến chung tình.”

Đồng Đồng là kiểu con gái chủ động và rất nhiệt tình, cô ưng ý Lâm Sâm là thẳng thắn tiến tới, không hề giấu giếm tâm tư. Quen Lâm Sâm rồi, ngày nào cô cũng chủ động rủ cậu đi chơi đó đây. Cô gái trẻ tuổi hoạt bát, lanh lợi, ham chơi ham cười, giọng nói nhẹ nhàng êm tai. Có khi cậu cũng thấy cô tự nhiên thái quá, thiếu dè dặt nhưng vẫn rất thích được nghe cô nói chuyện, giọng cô trong veo, thánh thót lại mềm mại, đặc biệt dễ nghe, giống như tiếng nước suối róc rách chảy ra từ khe núi.

Đồng Đồng thích quân nhân, vui vẻ hào hứng khoe với mọi người mình quen một sĩ quan trẻ. Có nhiều lần, đưa Lâm Sâm đi chơi với bạn bè mình, cô nhất quyết bắt cậu phải mặc quân phục. Mặc quân phục không thành vấn đề nhưng một khi đã khoác lên mình bộ áo lính, Lâm Sâm phải đặc biệt chú ý giữ hình tượng… không phải hình tượng của riêng cậu mà là dáng dấp người sĩ quan nói chung mà bộ quân phục kia đại diện. Những khi mặc quân phục, cậu sẽ không thể đi cùng cô tời vũ trường, quán karaoke… Một khi đã mặc quân phục, cậu sẽ không đồng ý để cô được khoác tay mình, thậm chí chỉ nắm tay cũng không được. Ban đầu, Đồng Đồng còn cảm thấy mất hứng, không vui, cậu phải cẩn thận giải thích làm vậy sẽ gây ảnh hưởng không tốt tới hình tượng.

Cô hiểu chuyện rất nhanh. “Em thích những sĩ quan mang trên mình ý thức trách nhiệm và niềm vinh dự cao cả, mãnh liệt như anh.”

Vì quan hệ của Lâm Sâm và Đồng Đồng phát triển rất tốt nên ba mẹ Lâm Sâm cũng nhận định cô bé này có nhiều hy vọng hơn những cô trước kia con trai mình quen, vì thế hai người khăng khăng giục giã cậu đưa Đồng Đồng về nhà chơi. Lần đầu tới chơi, Đồng Đồng tỏ ra rất lanh lợi, nhu thuận, ăn nói dịu dàng, ngọt ngào, ba mẹ Lâm Sâm vui mừng không xiết. Hai người rất ưng ý cô con dâu tương lai, cẩn thận dặn dò Lâm Sâm phải giữ cho chắc cô bạn gái đáng yêu này, đừng để xôi hỏng bỏng không.

“Ba, mẹ, con giữ chắc cô ấy thế nào đây? Hết kỳ nghỉ là con lại đi, đến lúc ấy lại hai đứa hai nơi. Cô ấy có thể thành con dâu ba mẹ hay không, còn phải xem cô ấy có vượt qua nổi thử thách cách xa biền biệt thế này hay không đã.”

Lời Lâm Sâm nói là kinh nghiệm xương máu, những cô gái cậu quen lúc về thăm nhà sau này trăm phần trăm đều đòi chia tay vì không thể chịu nổi cảnh xa cách đằng đẵng trời Nam đất Bắc. Đáng lẽ, người ta tìm người bầu bạn là tìm người để mình có thể gắn bó, nương tựa; người yêu mà cả năm cả tháng không nhìn thấy nhau thì còn làm ăn được gì nữa!

Mẹ cậu thở dài. “Cũng phải, nói chuyện yêu đương kỳ thực là nương tựa lẫn nhau. Con đi cả năm cả tháng mới về được một lần, người ta muốn dựa dẫm cũng chẳng dựa dẫm nổi! Muốn cho con sớm chuyển về quân đồn trú thì không chịu, mà tuổi ngành của con lại chưa đủ để đưa vợ con theo cùng. Con cái nhà người ta làm gì có ai nguyện ý kết hôn rồi vẫn một mình ôm cái nhà không đâu! Ôi…”

Ba cậu lạc quan hơn. “Đừng than thở, sang năm Sâm Sâm nhập ngũ tròn mười năm rồi, đến lúc ấy là có thể đưa người nhà theo cùng. Đồng Đồng tốt nghiệp rồi đi Hạ Môn với thằng bé là vừa.”

Theo quy định, sĩ quan, quân nhân phải phục vụ tròn mười lăm năm, cấp bậc phù hợp mới có thể mang gia đình theo. Nhưng chiếu cố lính trú đảo vất vả, khó khăn hơn nhiều, sĩ quan chỉ cần mười năm phục vụ là đủ điều kiện, đến lúc ấy Lâm Sâm có thể xin mang vợ con theo, đây cũng là một sự trợ giúp đáng kể đối với chuyện kết hôn.

Hết ngày phép. Lâm Sâm trở lại quân doanh nhưng lòng nhiệt tình của Đồng Đồng vẫn chưa cạn. Cô vẫn thường xuyên gọi điện cho cậu, ríu rít kể đủ thứ chuyện từ lớn đến nhỏ, từ chuyện học hành trên lớp: hôm nay học môn gì, xem sách nào, gặp những ai, đã xảy ra chuyện gì… Cô là người trẻ trung nhất trong số các cô gái mà cậu từng quen, vì tuổi trẻ nên cô càng nhiệt tình, những người như vậy có thể chịu được sự xa cách, kiên trì giữ vững tình yêu thông qua thư từ, điện thoại. Điều này khiến vợ chồng Lâm thị có phần an lòng, mà Lâm Sâm cũng cảm động. Cậu nghĩ, người nắm tay sánh bước cùng mình suốt nửa đời sau, có khi nào sẽ là cô?