NGẢ BA BIÊN GIỚI TRẬN ĐẦU TIÊN.

Những ngày cuối mùa mưa năm 1981… thỉnh thoảng vẫn còn những cơn mưa cuối mùa.

BTM sư đoàn họp và quyết định tung trinh sát hoạt đông tại ngả ba biên giới Căm – Thái – Lào. Khu vực này vẫn thuộc huyện Choamkhsant tỉnh Preah Vihear. Do vị trí công tác thời đó, tôi cũng không biết gì nhiều hơn khi TMT sư đoàn 307 Trung tá Hoàng Cường giao nhiệm vụ. Ông chỉ gọi lên và yêu cầu báo cáo tình hình của đơn vị hiện tại, những khó khăn và kiến nghị của đơn vị. Khi đã có mặt trưởng ban Trinh sát sư đoàn, cùng hai anh trợ lí của BTM Thủ trưởng mới giao nhiệm vụ:

Trinh sát và kiểm tra tình hình của địch tại khu vực ngả ba biên. Theo tin tức ta nhận được, thì địch đang hoạt động mạnh tại khu vực này. Theo nhận định của ta, thì lực lượng địch có khoảng vài trăm tên gồm nhiều phe phái. Chúng đang có ý định biến nơi đây thành căn cứ lớn của chúng. (Sau này tôi mới biết là MT579 có tung một toán trinh sát của QK hoạt động tại khu vực này, việc trinh sát bị lộ, và ta phải dùng trực thăng để giải cứu cho số anh em này trên lãnh thổ của nước bạn Lào).

Sau khi giao nhiệm vụ và giải quyết các khó khăn cũng như những đề nghị của đơn vị. TMT sư đoàn giao tấm bản đồ khu vực, trên đó đã đánh dấu các vị trí mà ta cần trinh sát, cũng như nắm tình hình của địch.

Từ F bộ, gần ba mươi anh em chúng tôi được xe của F chở về huyện Choamkhsant để tập kết. Chúng tôi ở gần một đơn vị pháo của E576 và xuất phát ở đây.

Lịch trình: Vị trí tập kết – theo hướng Đông – Đông bắc – Phum Stung Trapeang Klon giáp với biên giới Lào – Đóng chốt tại vị trí này.

Mất gần hai ngày đường, vuợt qua những con suối cuối mùa mưa chảy như thác. Chúng tôi đến vị trí chếm lĩnh vào cuối ngày thứ hai. Khu này rừng rất dày và bình độ đa số là thoải ít dốc. Trên bản đồ là Phum, nhưng thực chất là hoang. Phum này dân không ở từ trước năm 1975, vì nhà cửa hầu như bị sụp và chỉ còn lại những nền nhà. Cây cối đã mọc tràn lên cả nền nhà. Theo nhiệm vụ được giao, thì từ đây chúng tôi sẽ hoạt động về các bình độ ở hướng tây, và về hướng bắc. Thung lũng là điểm rơi của biên giới ba nước.

Rừng hoang vu rậm rạp… những cơn mưa cuối mùa còn ập về bất chợt. Ban đêm anh em tản ra từng toán nhỏ, chui vào các hốc đá gần nhau để tránh mưa và ngủ.

Ngày đầu tiên chúng tôi ở lại nghe động tĩnh chứ không hoạt đông. Phía trước mặt là những điểm cao có lẽ từ 500 trở lên điệp trùng trong khói mờ sương.

Ngày thứ hai, anh em ở lại vị trí hơn một nửa lực lượng, để giữ vị trí và theo dõi xung quanh nơi ở. Còn lại chỉ hơn mười ngườibắt đầu thực hiện nhiệm vụ trong phạm vi 5 km trở lại. Tất cả chỉ là cảnh hoang sơ nguyên thủy của rừng.

Bằng thông tin vô tuyến trong ca làm việc đêm của ngày thứ nhất, chúng tôi báo cáo tình hình không có gì khả nghi ở khu vực này, và xin ý kiến ở nhà là thay đổi hướng trinh sát.

Sáng hôm sau tới ca làm việc BTM đề nghị mở hướng mới, sâu hơn vào đất Thái chừng hơn kilômét. Có khả năng chúng dựa vào các điểm cao dọc biên giới chứ không nằm ở thung lũng.

Đội hình phải di chuyển về địa điểm mới theo hướng chỉ đạo của sư đoàn.

Phải mất gần một ngày chúng tôi mới tiếp cận đỉnh của cao điểm 746.

Cao điểm 746 là một vị trí có tầm nhìn rộng cho cả khu vực, bình độ nơi này thoải và có phần bằng phẳng. Từ 746 chúng tôi quan sát được cả thung lũng phía dưới, sâu vào đất Thái và cả dọc theo biên giới với Lào.

Chúng tôi đã sai lầm khi đánh giá sai vị trí của địch.

Phía dưới thung lũng dọc theo dãy Đangrek là một khu hậu cứ của địch. Từ trên cao, buổi trưa trong trời, nhìn rất rõ những mái nhà tole sáng chói, cụm vào nhau thành một dãy hàng ngang quay về đất Lào (quay lưng về đất Thái) rộng chừng vài kilômét vuông. Cự li giữa các lán trại của chúng khá xa.

Chúng tôi báo cáo về BTM sư đoàn và nhận được chỉ thị: Phải quan sát kĩ địa hình xung quanh, tổ chức trinh sát địch. Bằng mọi giá phải vẽ cho được hình thế phòng thủ của chúng…

Xác định các điểm trên bản đồ xong. Đội hình xuống núi và chuẩn bị đi vào khu vực địch bố trí.