Học sinh lưu ban Quốc Tử Giám
Tác giả: Mặc Tây Kha
Dịch: Quá khứ chậm rãi
Chương 70: Ý Tưởng
Nhiệm vụ của Du Tĩnh Hà sau khi về kinh đã được sắp xếp từ lâu.
Quận chúa Thanh Từ bị mất chiếc ngọc bội yêu thích tại Vườn Phù Dung và vấn đề thoát nước của Vườn Phù Dung lại một lần nữa được quan tâm.
Có quận chúa Thanh Từ đề xuất, hoàng thượng cũng theo ý cô, để Du Tĩnh Hà sau khi trở về kinh sửa lại hệ thống thoát nước của Vườn Phù Dung.
Khi Du Tĩnh Hà trở lại Công Bộ, Công Bộ không giao cho ông bất kỳ việc bàn giao nào, những thay đổi trong hai năm qua cũng không được đề cập, chỉ một câu “Ngươi không phải là người mới ở Công Bộ, không cần phải nói nhiều" là xong.
Du Tĩnh Hà một mình ở Công Bộ, dưới tay không có nhiều người có thể sử dụng.
Những người từng theo ông trước khi bị giáng chức đã bị trừng phạt hoặc giáng chức, không còn ai có thể giúp ông nữa.
Du Tĩnh Hà chỉ có thể tự mình đi khắp nơi trong Vườn Phù Dung để khảo sát thực tế, vẽ lại bản đồ, đánh dấu số liệu, sau đó kiểm tra các vấn đề thoát nước.
Ông liệt kê chi tiết những phần cần cải tạo, tổng hợp rõ ràng, chi tiết nhưng lại không tìm được người thích hợp để báo cáo.
Ông muốn thi công nhưng không tìm được nhân lực để thực hiện.
Đêm trước khi Du Tiệm Ly nghỉ phép, hắn trở về nhà sau giờ học và thu dọn đồ đạc.
Khi về nhà, chỉ có Du Tri Uẩn chuẩn bị bữa ăn cho hắn, Du Tiệm Linh chơi với hắn một lúc nhưng hắn chưa kịp gặp cha.
Đến tận giờ giới nghiêm cuối cùng của đêm, hắn mới thấy cha mình trở về nhà với vẻ mặt đầy âu lo.
Hắn đặt chiếc trâm đang làm dở xuống, chủ động ra ngoài hỏi: "Cha, công việc tiến triển không thuận lợi sao?"
Du Tĩnh Hà thở dài: "Đúng vậy, khi ta trở về, Công Bộ đang có hai công trình cần sửa chữa, đều là những công trình kém chất lượng đã bị phát hiện trước đó, những người có thể điều động từ Công Bộ đều đã được điều tới hai nơi đó. Chỗ ta chỉ là sửa chữa một khu vườn nên không thể điều động người đến đây."
"Vâng, con cũng từng nghe nói, những công trình đó đã chọc giận hoàng thượng, nhiều người ở Công Bộ đã bị giáng chức, bây giờ họ cũng đang gấp rút sửa chữa, nếu không kịp tiến độ, e rằng..."
E rằng tình hình sẽ tồi tệ hơn, ngay cả chức vị của Thượng thư Công Bộ cũng có thể không giữ được.
Thượng thư Công Bộ lo lắng trong lòng, chỉ còn cách gây áp lực xuống dưới.
Thêm vào đó, việc Du Tĩnh Hà trở lại cũng là một lời cảnh báo cho Thượng thư Công Bộ nên họ cũng không thân thiện với ông.
Du Tĩnh Hà lại thở dài: "Gấp rút thi công, người chịu hy sinh đều là bọn nô lệ, họ bị điều động ra để làm việc cực nhọc, không được cung cấp nhiều lương thực, bị đánh đập, chửi mắng. Mỗi lần bị ép đẩy nhanh tiến độ, không ít người đã chết trong quá trình. Công trình càng xây nhanh, quy mô càng lớn, số người hy sinh càng nhiều. Xác của một số người còn bị ném bừa vào hố phế thải và chôn chung, người nhà muốn tìm cũng không tìm được."
Trong thời kỳ khó khăn này, mạng sống của nô lệ bị coi như cỏ rác, Du Tĩnh Hà đã quen với cảnh này ở Công Bộ nhưng vẫn không khỏi thở dài.
"Con hiểu, tình hình của cha cũng thực sự khó khăn, nếu cha không hoàn thành việc sửa chữa trong thời gian quy định, hoàng thượng cũng sẽ nghi ngờ năng lực của cha, điều này cũng không có lợi cho quận chúa đã tiến cử cha."
"Đúng vậy."
Du Tiệm Ly trầm ngâm một lúc rồi nói: "Cha có thể đến một trong những công trình đó, cha có nhiều kinh nghiệm, chắc chắn sẽ đưa ra những đề xuất tốt. Cha chỉ cần khéo léo một chút, chỉ cần họ điều cho cha một ít nhân lực, cha sẽ giúp họ đưa ra một số bản thiết kế.
Năng lực của cha đã được mọi người công nhận, dùng vài lao động để đổi lấy bản thiết kế có thể đẩy nhanh tiến độ, nghĩ rằng họ cũng sẽ đồng ý, như vậy cả hai bên đều có thể giảm bớt áp lực."
Du Tĩnh Hà lắng nghe chăm chú, sau đó gật đầu.
Ông vẫn tự tin vào khả năng của mình, chắc chắn sẽ giúp được.
Nghĩ rằng những người nô lệ cũng sẽ muốn đến chỗ ông, bởi vì chỗ ông sẽ không khắc nghiệt đến mức mất mạng.
"Sau đó con sẽ nói với bạn bè của con, công trình của cha không lớn, nghĩ rằng Hộ Bộ sẽ không giữ lại nguồn tài chính của cha. Có người, có tiền, phương pháp nhiều hơn vấn đề, việc sửa chữa chắc chắn sẽ suôn sẻ hơn nhiều."
"Tốt lắm." Du Tĩnh Hà gật đầu lần nữa, những âu lo trước đó cuối cùng cũng phần nào tan biến.
Giúp cha đưa ra ý tưởng xong, Du Tiệm Ly cũng nhẹ nhõm hơn một chút, sau đó nói: “Con cũng vừa mới về tối nay, ngày mai con được nghỉ, định đưa muội muội đi thăm quận chúa.”
“Cha phải đến Vườn Phù Dung từ sớm, con và muội muội cứ lo liệu, cha không cần dặn dò gì thêm.”
“Vâng.”
*
Ngày hôm sau, Du Tiệm Ly mang theo hai mẫu trâm mới và Du Tri Uẩn đến cửa hàng của quận chúa Thanh Từ.
Quận chúa Thanh Từ đã nhận được thư từ trước, sắp xếp cho những thợ thủ công có kinh nghiệm nhất trong cửa hàng chờ đợi hắn, để học cách làm trâm.
Du Tiệm Ly mang theo bản vẽ chi tiết và cả nguyên liệu.
Các thợ thủ công nhìn thấy bản vẽ cũng yên tâm hơn nhiều, rõ ràng Du Tiệm Ly rất thành thật, không giữ lại điều gì, mà truyền dạy toàn bộ cho họ.
Một thợ thủ công cầm lấy tấm lụa và cảm thán: “Đây chỉ là loại lụa rẻ tiền nhất trên thị trường phải không? Thật kỳ diệu khi có thể làm ra hoa văn tinh xảo như vậy.”
Điều này cũng có nghĩa là sản phẩm của Du Tiệm Ly tuy đẹp nhưng chi phí lại rất thấp.
“Đó là vì lúc đó ta không có nhiều tiền nhưng lại muốn làm vài chiếc trâm để làm của hồi môn cho muội muội nên chỉ có thể tự mua nguyên liệu không đắt để làm. Sau này các ông có thể thử thay thế bằng lụa chất lượng tốt hơn, ta nghĩ cũng sẽ phù hợp.”
“Vâng, loại lụa này có thể dùng để tập luyện, sau khi chúng ta thành thạo rồi mới thay thế cũng không muộn.”
Du Tri Uẩn đứng bên cạnh lắng nghe, đây là lần đầu tiên cô biết anh trai đang làm của hồi môn cho mình.
Cô mau chóng liếc nhìn Du Tiệm Ly một cái rồi ngượng ngùng đỏ mặt cúi đầu.
Với tình hình gia đình hiện tại, làm sao cô có thể nghĩ đến chuyện cưới xin?
Nhưng lòng tốt của Du Tiệm Ly, cô cũng âm thầm ghi nhớ trong lòng.
Du Tiệm Ly dạy rất cẩn thận, các thợ thủ công cũng học tập rất nghiêm túc.
Việc khắc hoa văn còn khá đơn giản, họ học cũng khá suôn sẻ.
Nhưng khi đến các mẫu hoa văn mới, tinh xảo, mấy thợ thủ công học có phần vất vả, thật sự quá phức tạp, sợ rằng khó có thể tái hiện hoàn toàn.
Điều này cũng bình thường, đôi khi sản phẩm của những người thợ khác nhau cũng có giá khác nhau, tay nghề tốt hơn tất nhiên giá sẽ cao hơn.
Một số kỹ thuật dù được truyền dạy không giữ lại gì nhưng không phải ai cũng có thể làm ra đúng y như ban đầu.
Du Tiệm Ly dạy đến chiều, quận chúa Thanh Từ mới cùng đoàn tùy tùng của mình đến cửa hàng.
Cô tươi cười bước đến, chủ động hỏi: “Nghe nói ngươi làm khó thợ thủ công của ta? Để ta xem ngươi có cố tình khoe mẽ không đây.”
Du Tiệm Ly và Du Tri Uẩn đồng loạt cúi chào cô, sau đó Du Tiệm Ly giới thiệu: “Đây là muội muội ta, Du Tri Uẩn, mới vào kinh không lâu.”
Quận chúa Thanh Từ nhìn lướt qua Du Tri Uẩn, khóe miệng không thể giấu được nụ cười, ánh mắt đầy vẻ kinh ngạc: “Quả là một cô nương xinh đẹp, ta nhìn còn không khỏi động lòng.”
Du Tri Uẩn nhẹ cúi chào.
Du Tiệm Ly sau đó lấy mẫu mới ra cho quận chúa xem.
“Chiếc trâm này thật sự rất đẹp.” Quận chúa Thanh Từ nói rồi định thử cài lên tóc mình nhưng không tìm được chỗ cài thì mới nhớ rằng tóc cô đã có trang sức.
Sau đó, cô cài trâm lên tóc Du Tri Uẩn: “Đẹp quá, không biết là vì trâm đẹp hay người đẹp đây.”
Du Tiệm Ly giải thích: “Đây là mẫu ta đã làm trước đó, vì không có nguyên liệu tốt, chỉ có thể làm ra mẫu như vậy.”
Quận chúa Thanh Từ nhìn hắn, hừ nhẹ: “Hừ, nói chuyện vòng vo, muốn nguyên liệu gì cứ chọn, cửa hàng của ta có đủ cả.”
“Được, sau này khi ta nghiên cứu được mẫu mới, sẽ mang đến đây.”
“Được, bên ta cũng không vội, mấy mẫu này cũng đủ để các thợ thủ công của ta nghiên cứu một thời gian.” Quận chúa Thanh Từ nói rồi chỉ vào cái bọc bên cạnh: “Cái này cũng là cố ý mang đến phải không? Mở ra ta xem nào.”
Du Tiệm Ly cũng không giấu giếm nữa, với người có tính cách thẳng thắn như quận chúa Thanh Từ, nói thẳng vẫn là cách để giành được thiện cảm: “Đây là mẫu quần áo ta vẽ bản thiết kế, muội muội ta đã làm, quận chúa xem thử thế nào?”
“Người nhà các người thật khéo tay.” Quận chúa Thanh Từ cầm lấy bộ quần áo lên xem, quả thực làm rất tinh xảo, rõ ràng là từng mũi kim mũi chỉ đều được may thủ công và tay nghề thêu thùa rất khéo léo: “Nhưng con gái chính thống trong nhà giúp làm việc, sau này nếu nói ra sẽ không hay.”
“Muội muội cũng như ta, chỉ cung cấp một số mẫu mã tinh xảo cho ngài, ngài vẫn cần tìm người để làm. Tất nhiên, nếu có chi tiết nào đó mà thợ thủ công trong cửa hàng không làm được, chúng ta có thể giúp. Quận chúa là người rộng rãi, chắc chắn cũng không tiếc với chúng ta.”
“Ranh ma thật.” Quận chúa Thanh Từ nhìn những món đồ này rất thích nên không muốn tranh cãi với Du Tiệm Ly về những chi tiết nhỏ, chỉ cần có lợi cho việc kinh doanh của cô là được.
“Ta thường ở Quốc Tử Giám, không tiện đi lại, nếu có việc gì có thể để muội muội ta qua, muội ấy sẽ truyền đạt lại cho ta. Một số kỹ thuật mà thợ thủ công không làm được, muội muội ta và cha ta đều có thể làm, không kém ta đâu.”
“Vậy muội muội sẽ thường xuyên gặp ta rồi.” Quận chúa Thanh Từ đặt món đồ xuống, nắm lấy đầu ngón tay Du Tri Uẩn và quan sát một lượt: “Thật xinh đẹp, đến ta cũng muốn nhìn nhiều hơn”
Du Tri Uẩn cuối cùng cũng lên tiếng, giọng nói dịu dàng: “Nếu quận chúa không chê, ta sẽ đến thường xuyên.”
“Được thôi!” Quận chúa Thanh Từ chợt nghĩ đến điều gì đó, chỉ vào bộ quần áo và nói: “Bộ này chắc vừa với muội muội nhỉ, liệu có thể mặc thử cho ta xem không.”
Du Tri Uẩn không do dự, lập tức đồng ý, cầm lấy bộ quần áo và đi thay để cho quận chúa xem.
Khi Du Tri Uẩn thay xong áo quần, quận chúa Thanh Từ tự tay giúp cô cài chiếc trâm do Du Tiệm Ly làm, ngắm nghía từ mọi góc độ rồi nói: “Cũng rất hợp, trông thật đẹp. Sau này mặc bộ này và đội trâm này, đi cùng ta dự tiệc sinh nhật của phu nhân quốc công, đừng sợ, ta sẽ ở bên cạnh ngươi.”
Ý của quận chúa Thanh Từ rất rõ ràng, cô muốn Du Tri Uẩn và vẻ đẹp của mình, diện trang phục này để tham dự tiệc sinh nhật. Lúc đó, các tiểu thư quý tộc khác chắc chắn sẽ chú ý đến Du Tri Uẩn.
Khi ấy, mọi người bị vẻ đẹp cuốn hút, họ cũng sẽ để ý đến trang phục của Du Tri Uẩn.
Quả là một người biết cách làm ăn.
Du Tiệm Ly cũng sẽ tham dự tiệc sinh nhật của phu nhân quốc công nhưng hắn không thể chăm sóc Du Tri Uẩn bên bàn tiệc nữ, vì thế, để cô đi cùng quận chúa Thanh Từ là một lựa chọn tốt.
Du Tri Uẩn mới trở về kinh, chưa có bạn bè, cũng không có mẹ hay họ hàng nữ nào để chăm sóc cô. Nếu được quận chúa Thanh Từ đồng hành trong tiệc sinh nhật này, sau này mọi chuyện cũng sẽ thuận lợi hơn.
Nghĩ theo cách khác, quận chúa Thanh Từ cũng là có lòng tốt.
Một mũi tên trúng hai đích.
Du Tri Uẩn khéo léo đồng ý.
Quận chúa Thanh Từ không nán lại lâu, dường như cô chỉ đến để xem mẫu mã, sau đó mau chóng đi lo việc của mình.
Du Tiệm Ly ở lại cửa hàng thêm một lúc để dạy thợ thủ công rồi sau đó đến cửa hàng của quận chúa Thanh Từ để chọn một số nguyên liệu.
Du Tri Uẩn luôn đi theo trong suốt quá trình.
Khi chọn nguyên liệu, Du Tiệm Ly hỏi Du Tri Uẩn: “Muội đã học được chưa?”
“Vâng, muội học được rồi.”
“Vậy thì tốt.”
Du Tiệm Ly phần lớn thời gian đều ở Quốc Tử Giám, không có thời gian riêng để dạy Du Tri Uẩn những điều này.
Vì thế, hắn đã đưa Du Tri Uẩn đến đây, trong khi các thợ thủ công học, Du Tri Uẩn cũng học theo, thậm chí tốc độ học của cô còn nhanh hơn cả các thợ thủ công chuyên nghiệp trong cửa hàng.
Khi chọn nguyên liệu, Du Tri Uẩn còn đưa ra một số ý kiến cho Du Tiệm Ly.
Du Tiệm Ly chọn không nhiều nguyên liệu, chỉ đủ để làm một hai chiếc trâm.
Khi báo lại với quận chúa Thanh Từ, điều này lại giúp hắn giành được thêm chút thiện cảm từ cô.
*
Du Tiệm Ly đưa em gái về nhà trước rồi nói mình sẽ đến thư quán xem sách.
Hắn luôn thích đọc sách nên Du Tri Uẩn không hỏi thêm, mà trở về chuẩn bị bữa tối cho mọi người.
Du Tiệm Ly vội vã đến cửa hàng sách của Lưu Tùng, bước vào thấy Lưu Tùng đang ngồi với vẻ mặt lo âu.
Hắn nhận ra điều gì đó, bèn hỏi: “Có chuyện gì vậy?”
Lưu Tùng trước tiên đưa số tiền bán được từ câu chuyện mới cho Du Tiệm Ly: “Lần này sách bán cũng khá nhưng không bằng cuốn trước.”
Nhìn vào túi tiền, Du Tiệm Ly ước chừng có khoảng ba mươi lượng.
Du Tiệm Ly nhận lấy rồi an ủi: “Điều này cũng bình thường thôi. Cuốn đó bán chạy như vậy cũng là vì thị trường ít có bài viết nào giống kiểu của ta. Nay cuốn thứ hai không còn mới lạ nữa nên không cần quá bận tâm.”
“Không phải thế!” Lưu Tùng nói, tức giận đến mức đập bàn: “Cuốn sách thứ hai của chúng ta vừa ra mắt, thì các cửa hàng sách khác đã sắp xếp cho một nhóm thư sinh sao chép lại. Bản sao chép có thể có lỗi sai hoặc chữ viết xấu nhưng thực sự rẻ hơn, giá cả chênh lệch đến một nửa, mọi người đều đổ xô đi mua bản sao chép.”
Du Tiệm Ly nghe xong cũng không khỏi bất lực.
Sách in ấn bây giờ vì chất liệu tốt nên giá khá cao.
Bản sao chép của các thư sinh lại rẻ hơn nhiều, vì nhiều thư sinh nghèo khổ sẵn sàng làm việc này để kiếm tiền, hắn đã từng giúp người ta sao chép sách ở nông thôn, biết được sức lao động rẻ mạt.
Thời điểm này chưa có ý thức về bản quyền, nếu có kiện ra quan phủ cũng chưa chắc thắng.
Nhân viên cửa hàng cũng thêm lời: “Điều đáng ghét nhất là, chúng ta cũng đã thuê người sao chép sách, định bán bản sao chép nhưng chúng ta định giá bao nhiêu, họ lại định giá rẻ hơn một chút. Chúng ta định giá bốn mươi văn, họ lại bán ba mươi tám văn, cuối cùng chỉ chênh nhau một văn, tức chết đi được!”
Du Tiệm Ly bèn nói: “Không cần so bì với họ về bản sao chép, điều này chỉ rơi vào bẫy của họ. Chúng ta chỉ in sách, phân biệt rõ với sách của họ, để mọi người nhìn vào là biết sách của chúng ta chính quy hơn, giữ vững chất lượng là điều quan trọng nhất.
“Hơn nữa, văn chương là để nhiều người đọc được, để những người không đủ khả năng mua sách in cũng có thể đọc sách, như vậy tên tuổi của ta cũng sẽ được lan rộng hơn. Hành động của họ cũng là một cách để mở rộng danh tiếng cho sách của ta.”
Lưu Tùng nghe xong đầy vẻ nghi hoặc: “Vậy bỏ mặc bản sao chép sao?”
“Cuốn này có thể không quan tâm nhưng có thể bí mật tạo ra một số bản sao chép lỗi, sắp xếp nhiều lỗi chính tả, chữ bị lem hoặc thiếu trang, để làm cho sự chênh lệch chất lượng rõ ràng hơn.”
Lưu Tùng nghe xong bật cười: “Vẫn là ngươi giỏi.”
Hắn ngay lập tức hiểu ra.
Du Tiệm Ly tiếp tục nói: “Qua một thời gian nữa, chúng ta còn có thể ra mắt phiên bản có chữ ký hoặc con dấu của tác giả, biết đâu cũng thu hút được một số người mua. Cuốn thứ hai thực sự đã gặp một số vấn đề do sự can thiệp của họ nhưng với chất lượng không đồng đều của các bản sao chép trên thị trường, từ từ mọi người sẽ nhận ra và khi đó chúng ta có thể ra mắt một phiên bản đặc biệt, điều này vẫn lợi hơn so với việc tham gia cuộc chiến giá cả.
“Ngươi cũng đừng vì chuyện này mà quá bực bội, những việc như thế này chúng ta không thể tránh được, cứ giữ vững nguyên tắc của mình là được.”
Sắc mặt u ám của Lưu Tùng ngay lập tức biến mất: “Được.”