“Cách ngôn là kết tinh tri thức của học giả,

Kẻ ngu khó lòng lý giải;

Khi vừng dương chiếu sáng mặt đất,

Loài cú mèo trở nên mù lòa.”

(Cách ngôn Sakya)

Năm 1262 – tức năm Nhâm Tuất, Dương Thủy theo lịch Tạng – tức niên hiệu Cảnh Định thứ ba, nhà Nam Tống – tức niên hiệu Trung Thống thứ ba, Hốt Tất Liệt, Mông Cổ. 

Bát Tư Ba hai mươi tám tuổi, Kháp Na hai mươi tư tuổi, Chân Kim mười chín tuổi.

Ý xuân dạt dào, hoa cỏ ngát hương, chim chóc ríu ran, tôi đứng trên đỉnh Thanh Sơn, dõi mắt trông ra đình Diên Xuân. Nhà Kim khai thông hồ Bắc Hải, bùn đất chất cao, biến thành ngọn núi nho nhỏ, xanh tươi nằm trên trục cắt ngang kinh thành này. Hoàng đế nhà Kim từng cho xây dựng vườn thượng uyển tại đây, tiếc thay đã bị chiến tranh tàn phá toàn bộ. Khi tái thiết Yên Kinh, Hốt Tất Liệt đã rất yêu thích ngọn núi nhỏ xinh, khoáng đạt này nên cho xây dựng thành vườn sau của hoàng cung, là nơi hoàng thất vui chơi, thưởng lãm, và gọi là Thanh Sơn. Nơi đây chính là khu du lịch núi Cảnh Sơn vô cùng nổi tiếng ở Bắc Kinh ngày nay.

Đứng trên đỉnh núi, toàn cảnh thành Yên Kinh đang trong giai đoạn trùng tu được thu gọn vào tầm mắt, này là tường thành, này là đền chùa, này là nha phủ, này là phố chợ... Non xanh nước biếc, hoa đào khoe sắc, tỏa hương ngào ngạt, hồ Bắc Hải lấp lánh như dát vàng dưới ánh mặt trời rực rỡ, cung điện nguy nga tráng lệ sừng sững trước mắt.

Đang mê mẩn đắm chìm trong cảnh sắc tuyệt mỹ, bỗng tôi nghe thấy bước chân ai vẳng lên từ chân núi, tôi vội vàng ẩn mình vào đám cỏ non bên đình Diên Xuân. Lắng nghe một lát thì nhận ra đó là tiếng bước chân của Kháp Na, không phải Bát Tư Ba nên có chút thất vọng. Chỉ chưa đầy một tuần nhang, Kháp Na đã xuất hiện trên đỉnh núi. Chỉ một mình cậu ấy, đang gọi tên tôi trong đình Diên Xuân.

Tôi ra khỏi đám cỏ, bước vào đình:

- Sao hôm nay cậu lại đến đây?

Kháp Na khẽ thở dốc, cánh mũi lấm tấm mồ hôi. Thấy tôi xuất hiện trong hình hài con người, cậu ấy cứ ngẩn ngơ nhìn, đồng tử trong veo, hai má ửng đỏ màu hoa đào thắm hồng, càng tôn thêm vẻ điển trai hút hồn của cậu ấy. 

Tôi đưa cho cậu ấy mảnh khăn lụa:

- Kháp Na, cậu nóng lắm sao?

Cậu ấy bừng tỉnh, đón lấy mảnh khăn nhưng không dùng, lấy tay áo thấm mồ hôi, ánh mắt đảo qua sợi dây buộc tóc màu lam trên mái tóc dài của tôi.

- Ta leo nhanh quá, toát cả mồ hôi.

Cậu ấy gấp gọn mảnh khăn lại, đút vào trong áo, rồi đằng hắng một tiếng, nghiêm trang nói:

- Đại hãn sắp cử sứ giả mang theo kim bài đến đất Tạng, trước là cúng dường đền chùa của các giáo phái, sau là tổ chức Pháp hội. Đại ca đang viết thư gửi thủ lĩnh các giáo phái của Wusi, đề nghị họ trợ giúp sứ giả, tuân theo ý chỉ của Đại hãn.

Vừa mân mê sợi dây buộc tóc, tôi vừa nghiên đầu nhìn Kháp Na:

- Hốt Tất Liệt đang bận rộn dẹp yên bọn phản loạn Lý Thản ở Sơn Đông kia mà, vì sao vẫn còn có thời giờ lưu tâm đến việc cử sứ giả đến đất Tạng?

Lúc ánh mắt cậu ấy chạm phải mắt tôi, dường như cậu ấy lại ngẩn ngơ một hồi, mồ hôi tuôn ra nhiều hơn nơi đầu mũi. Tôi ngước mặt nhìn trời, trời trong gió mát, không khí thoáng đãng, dễ chịu vô cùng, ngọn đồi cũng chẳng cao, đường lên núi cũng không dốc lắm, vậy sao cậu ấy lại toát mồ hôi được nhỉ?

Chừng như nhận ra điều gì, cậu ấy quay sang nhìn ngắm khóm đào đang độ ra hoa, cất giọng điềm tĩnh:

- Đại hãn nghe nói A Lý Bất Ca có ý lôi kéo các giáo phái này về phía mình nên mới cử sứ giả đến đất Tạng để thông cáo rằng, chỉ có Đại hãn Hốt Tất Liệt, vị vua mới của Mông Cổ mới có quyền kiểm soát đất Tạng.

Lòng tôi bỗng trống trải, tôi cúi đầu giựt giựt sợi dây buộc tóc:

- Kháp Na này, hôm nay Lâu Cát không đi leo núi sao?

Kháp Na giữ bàn tay đang giày vò sợi dây buộc tóc lại:

- Tiểu Lam à, sợi dây này dùng để buộc tóc, không phải để co kéo như thế.

Ánh mắt cậu ấy nhìn tôi rất mực dịu dàng, nụ cười, hai má lúm đồng tiền rạng rỡ trên gương mặt. Cậu ấy khéo léo chỉnh lại sợi dây buộc tóc thật ngay ngắn:

- Em xem, sợi dây bị em kéo gần tuột rồi này, lúc đó, tóc em sẽ rối tung, mà em lại không biết buộc.

Tôi ậm ừ đáp lại:

- Thế thì sẽ dùng cách đơn giản nhất.

Kháp Na tròn mắt nhìn sợ dây buộc tóc buông dài trên bàn tay mình, tôi chui ra từ đám trang phục màu lam. Cậu ấy bực mình, ngồi xuống, cốc vào đầu tôi:

- Tiểu Lam, em... em... Sao em lại trở về nguyên hình thế?

Tôi còn đang bận rộn kéo đám y phục vào ruột tượng:

- Thì để không bị tiêu tốn nhiều linh khí. Lâu Cát không đến nên tôi cũng chẳng cần phải biến thành người làm gì cho chân tay vướng víu, thân thể hồ ly gọn nhẹ, tiện lợi hơn nhiều.

Kháp Na sững sờ, cậu ấy quay mặt đi như thể đang giận dỗi. Sau khi y phục đã nằm gọn trong túi, tôi định niệm chú thì nhác thấy Kháp Na vẫn đang nắm chặt sợ dây buộc tóc, tôi bèn cào cào vào tay cậu ấy:

- Cậu đã tặng cho tôi sợi dây này, cậu thích thì cứ giữ đi. Nhưng nhớ trả lại cho tôi.

Tôi bắt quyết, niệm chú giấu xiêm y rồi nhảy vào lòng Kháp Na:

- Về thôi!

Kháp Na không hề nhúc nhích, ánh mắt long lanh nhìn tôi chăm chăm:

- Tiểu Lam, em chỉ muốn biến thành người trước mặt đại ca thôi ư?

Lòng tôi bỗng chùng xuống:

- Cậu cũng biết đó là nguyện vọng lớn nhất của tôi rồi mà!

Gió mát thổi qua đầu ngọn cây, những cánh hoa phớt hồng la đà bay trong gió, nhẹ nhàng đậu trên bờ vai gầy guộc của Kháp Na. Cậu ấy trầm ngâm giữa không gian ngập tràn hương sắc ấy:

- Tiểu Lam, đại ca còn cách em bao xa nữa?

Hai mắt tôi sáng lên, niềm hứng khởi tỏa lan không giấu giếm:

- Bõ công tôi ngày đêm tu luyện, gần lắm rồi, chỉ còn chừng một thước nữa thôi.

Kháp Na xoa vuốt sống lưng tôi, vẻ mặt áy náy:

- Kể từ khi ta đến Yên Kinh, em dành nhiều thời gian ở bên ta. Em đã hao tốn không ít linh khí khi giúp ta đối phó với Mukaton và Dankhag. Nếu không phải vậy thì đại ca đã có thể đứng trước mặt em từ lâu rồi.

Tôi hích hích cánh tay cậu ấy:

- Không sao đâu, tuổi thọ của tôi cao hơn loài người rất nhiều, tôi có thừa thời gian để chờ đợi.

Kháp Na ôm tôi trên tay, chầm chậm xuống núi. Hoàng hôn dần buông, núi đồi bát ngát xa xăm, chim chóc í ới gọi nhau về tổ. Ráng chiều rực rỡ loang trên dáng vẻ cao lớn, thư thái, an nhiên của cậu ấy khiến cho khung cảnh càng trở nên dịu dàng, nên thơ. Tôi ngửa cổ hỏi:

- Kháp Na, sắp đến sinh nhật cậu rồi, cậu muốn có quà gì nào?

- Ta không cần gì cả, em đến chung vui với ta là đủ rồi.

Cậu ấy bỗng dừng bước, ngập ngừng:

- Em hóa thành người, mặc bộ xiêm y ta tặng đến chúc mừng sinh nhật ta, được không?

Tôi phì cười:

- Ngày nào tôi chẳng ở bên cạnh cậu, thế đâu gọi là quà mừng.

- Được ngắm nhìn em trong hình dáng con người, đó là món quà quý giá nhất với ta.

Cậu ấy nhìn tôi đăm đắm, ánh mắt như chờ đợi.

- Ta rất thích được thấy em hóa thành người, đẹp lắm và đáng yêu nữa. Nhưng mỗi năm, nhiều nhất ta cũng chỉ được nhìn một lần.