Kênh Khokkam* khúc khuỷu ngoằn ngoèo có độ sâu không tầm thường, rừng cạnh kênh đều bị chặt bỏ. Chuyến du hành lần này là việc chính thức nên có quân lính của cả Thái lẫn ngoại quốc đến canh gác trước. Lại còn có một phần cưỡi ngựa đi theo thuyền của đấng cai trị nhằm duy trì sự an toàn một cách nghiêm ngặt. Vậy nên đây là việc đi lại một cách thư thái, không cần phải cảnh giác quá nhiều nhưng cũng không buông thả sự cẩn trọng.
*Đọc là ‘kôốc kảm’, hiện nay thuộc tỉnh Samut Sakhon.
“Vị vua tiền nhiệm vốn là cha ta từng kể cho nghe rằng người từng mất một người lính lái cuối thuyền trung thành tại khúc sông cong kênh Khokkam này, do cuối thuyền đấng cai trị bị gãy, là nguyên nhân phải xử tử*. Nên người đã dự liệu nạo vét kênh này để cho thuyền đi lại thuận tiện. Thật tiếc khi chưa hoàn thành thì người đã băng hà. Ta thấy rằng kênh này là kênh tắt có thể đi về các tỉnh miền nam, nếu như nạo vét cho sâu và rộng hơn thì việc vận chuyển hàng hóa từ phía nam hẳn sẽ nhanh chóng hơn, và khi ta đi bẫy voi thì cũng thuận tiện hơn. Vậy nên ta cho rằng nên tiếp tục đào cắt cho xong trong thời gian sắp tới.” Vua Thai Sa nói trong khi dùng ống nhòm của bản thân chiếu ánh mắt về người Hà Lan cũng đang dùng ống nhòm nhìn đường từ cửa kênh theo lệnh. Khi người thấy như thế thì liền gật đầu hài lòng.
*Đây là sự kiện có thật, người lính trung thành bị xử tử là Phan Thai Norasing (đọc Pằn Thải No ra xỉng) trong thời Vua Cọp. Sự khúc khuỷu của kênh đã khiến con thuyền của đức vua gặp tai nạn và thuyền bị hư hỏng. Dù đức vua đã trao đặc xá miễn tội chết nhưng ông vẫn quyết định từ chối và kiên quyết nhận hình phạt. Ở tỉnh Samut Sakhon hiện nay vẫn còn có đền thờ của vị Phan Thai Norasing này. Hình tượng trung thực và kiên định của ông từng được đưa lên phim nhưng nội dung câu chuyện thường có phần sửa đổi.
“Kỹ thuật xem bản đồ của Tây giúp ích rất nhiều cho chúng ta, là nhờ người nhìn xa trông rộng, nên mới có thể đo khoảng cách nhanh đến thế này, thưa tâu đức vua.” Praya Rachanagun nói trong khi dùng ống nhòm mang theo để nhìn phong cảnh đi qua, cùng với Pra Ratchasongkram vốn đi theo đức vua.
“Nhắc đến Tây thì thật là nặng lòng quá Ai Thong Kam ơi. Ngoài ngài Khun Pan ông nội của ngươi thì chưa từng có đoàn sứ giả nào làm việc tốt bằng. Kể từ thời ông nội và cha ta, dù cho kiên trì cố gắng đưa sứ giả đi nhiều lần thì cũng không tốt như trước, đến mức phải tức tới tức lui, tức cả tụi Tây thờ ơ tức lẫn người của mình. Nếu ta lại gợi lại mà gửi thêm một người thì e rằng khó mà thành công, sẽ không đáng, chắc chỉ có thể tiếp tục buôn bán nho nhỏ thế này thôi.”
“Nếu Constantine trưởng thành thì có thể sẽ thành công, thưa tâu đức vua. Đứa bé này thông minh không khác gì ông nội, chỉ là lòng thích việc chiến đấu hơn là việc buôn bán.” Praya Gosathibordee vốn chăm sóc cháu trai của nàng Tongkima và đi theo đức vua trên thuyền Kanya* được dùng làm thuyền cho đấng cai trị vội tâu, trong khi nhận lấy ống nhòm gỗ từ Praya Rachanagun đến nhìn xem thì nhìn thấy quân lính ngoại quốc cưỡi ngựa ngoại đi theo đức vua rải rác ở bờ đê. Lòng nghĩ thấy nhẹ nhõm không ít, sự tình tháng trước ngài từng nghe qua từ Por In là con trai thì cũng cực kỳ dữ dội đến mức suy nghĩ thấy e sợ về chuyến du hành lần này. Nhưng mọi chuyện đều bình yên ngăn nắp.
*Kanya nghĩa là thiếu nữ, nhưng ở đây có nghĩa là loại mái che trên đầu dùng trên các loại thuyền chính để thể hiện danh dự.
“Khi nào ta rảnh rang khỏi những chuyện hỗn loạn, thì sẽ để cho Pra Ratchasongkram là người phụ trách chính cho việc đào kênh này cho đến khi xong.” Người ra lệnh trực tiếp với Pra Ratchasongkram.
“Thần đã biết, thưa tâu đức vua.” Pra Ratchasongkram lạy nhận thánh lệnh.
Canh chừng việc làm của quân lính không bao lâu thì chúa tể cuộc đời ra lệnh cho quay về đại hoàng cung. Thuyền của đấng cai trị liền quay đầu thuyền cùng với ra tín hiệu cho người ở trên đất liền biết. Thuyền đi theo đức vua cũng quay thuyền về theo từ xa xa.
Do khi quay về, cả đoàn đều phải chèo ngược dòng nên phải nghỉ chân hai ba đêm ở giữa đường, ở cả trên thuyền chèo đến và dựng đình lều trú tạm thời để có thể nghỉ ngơi không phải phơi sương và thuận tiện cho việc thổi cơm, rồi mới cùng nhau lên đường tiếp về kinh thành.
“Khi kênh này đào vét xong, đến lúc đó thì liệu đức vua có đến ngắm kênh lần nữa không anh Rit?” Meun Janpubet ở cùng một chiếc thuyền với đàn anh hỏi khẽ.
“Có thể lại đi đến tỉnh Prippree bằng đường này, việc đi du hành khắp nơi xem ra người cũng ưa thích không khác gì cha của người. Không chừng lại giả trang.”
“Thế thì tốt, ta sẽ theo người đi tỉnh Prippree. Chưa từng được đi, nghe nói có rất nhiều chùa linh thiêng. Anh Rit, ống gỗ có gắn gương này thật là tốt, nhìn xa mà nhìn rõ như thể ở trước mặt.” Meun Janpubet, người vốn chưa từng đi tỉnh Prippree dịch chiếc ống ngắn dài một cách hài lòng, trong khi nghĩ rằng phải mua cho bản thân một cái.
“Cái ống này mẹ ta gọi là ống nhòm, cha đưa cho ta vào đêm hôm trước. Cha cất giữ nó như tài sản có giá trị, chính anh cũng vừa mới biết là cha có nó trong nhà. Giá cả tốn kha khá nhưng ngươi hẳn có thể tìm mua được. Ngươi là con của Okya Gosathibordee, nếu không tiêu tiền thì e rằng sẽ ngập cổ mà chết.” Meun Maharit trêu người đàn em.
“Chuyện cha ta giàu thì ta nào có thể cãi lại được. Nhưng mà ta không có giàu đâu anh Rit.” Hai chàng trai cười trêu nhau tới lui rồi mới cho hầu tớ nhanh tay chèo để không cách quá xa thuyền đấng cai trị.
“Để ta sẽ tách ra, ngươi tự quay về đi nhé.”
“Ơ, định đi nơi nào? Ta đang định mời anh Rit đến nhà ta đấy.”
“Ta có việc cần đi.”
“Việc gì? Đến nhà ta đi mà. Hôm nay mẹ làm rất nhiều món Hoa.” Meun Janpubet vội rủ rê do nghĩ cho em gái vốn suy nghĩ muốn tạo dựng phúc phận cùng người đàn anh của mình, mà cả cha lẫn mẹ đều đồng tình.
“Ta nhận lời Mae Pudtan rằng sẽ dạy kiếm pháp cho nàng ngày đầu tiên. Nếu hôm nay không đi thì sẽ thất hứa và có lẽ sẽ phải chờ tới thứ năm tuần sau, để ngày sau đi Por In.”
“À, Mae Pudtan muốn học kiếm pháp sao? Nói ra thì người thân này của anh Rit cũng thật lạ, ta rất ưng ý* về nàng, thật tiếc hôm nay phải đi nói chuyện với cha, nếu không thế thì sẽ xin đi theo anh Rit.”
“Ai nói nàng là người thân của ta?” Chỉ mỗi từ ‘thích’* nghe thấy thôi thì đã khiến cho mặt Meun Maharit sa sầm ngay lập tức, sự khó chịu đột ngột khiến cho anh quất giọng với đàn em mà không kịp cẩn thận lời nói.
*Thích là ‘chob’, ưng ý là ‘chob jai’.
“Ơ, không phải sao?” Nhìn thấy sắc mặt của chàng trai đàn em có nét hoang mang thì giọng đang đanh lên liền hạ xuống khi giải thích.
“Mặt mũi con người ta có thể tương tự nhau mà không phải người thân, nàng ta không phải người thân của ta.”
“À.”
“Hôm đó ngươi nói chuyện gì với Mae Pudtan? Nàng có nói là người thân của ta không?” Meun Maharit nheo mắt xuống trong khi dò hỏi cùng giọng bình lặng như thể không để tâm.
“Nào có, tự ta nghĩ là người thân do mặt tựa như mẹ anh Rit, nghĩ đến nàng rồi thì thấy buồn cười.”
“Buồn cười cái gì? Nàng thân thiết với ngươi lắm hay sao? Không phải chỉ mới gặp một lần thôi à?”
“Hôm đó nàng đến mức cho đức vua đi nhóm lửa nấu nướng cùng nàng, thật quá buồn cười. Nàng nấu nướng rất ngon, nói rồi thì lại muốn ăn cá chiên nàng làm. Nếu có cục tiền cho nàng, nàng có lẽ sẽ mau làm cho. Khi chúng ta chuẩn bị đi về thì nàng còn dám đòi tiền, chính đức vua cũng xem ra ưa thích nàng không ít.” Càng nghe thì Meun Maharit càng cảm thấy như bị lửa dí vào ngực, sau đó thì im lặng dù cho người đàn em nói hay hỏi gì thì cũng chỉ ừ ờ theo, đến mức Meun Janpubet bắt đầu quan sát thấy bất thường. Chỉ là thuyền đã lướt đến bến gần đại hoàng cung nên phải thực hiện nhiệm vụ đưa đức vua về rồi tách nhau ra. Lúc ở riêng cùng cha sau khi ra lệnh cho hầu tớ quay đầu thuyền về nhà thì vội báo chuyện bản thân đang lo.
“Xem ra sẽ khó rồi ạ, về chuyện muốn tạo dựng phúc phận cho anh Rit và em gái.”
“Ơ, tại sao con lại nghĩ như thế?”
“Anh Rit xem ra đã có người con gái trong lòng rồi ạ.”
“Cái gì? Hôm trước con còn báo với cha rằng Por Rit không có nhìn ngó đến người nào.”
“Con vẫn chưa chắc chắn, để khi nào con chắc chắn sẽ báo lại cho cha lần nữa.”
“Nếu bỏ lỡ thì cũng thật tiếc, vừa ý Por Rit nhiều điều, rất tương xứng với em gái con. Thật tiếc chúng ta là phía nữ, nếu thể hiện bản thân quá mức thì sẽ không hay. Nếu đổi giới tính thì cha hẳn là vội tâu xin đức vua rồi đi dạm hỏi cho xong chuyện.”
“Hãy để cho con điều tra chuyện một chút ạ.”
“Đừng chậm trễ vì em gái con xem ra tận tâm nhiều lắm. Hoặc nếu người con gái kia địa vị thấp hơn thì càng tốt, vì dù thế nào thì em gái của con cũng có địa vị xứng đáng làm vợ chính hơn ai khác. Rồi cho nàng kia làm vợ nhỏ, Mae Praejin hẳn không tức tối cho hỏng việc đâu.” Meun Janpubet nhận lời cha rồi suy nghĩ trong lòng rằng phải đến thăm chòi của Mae Pudtan một hai lần nữa rồi chăng. Anh rời khỏi nhà cùng với gọi nai Sim người hầu thân cận để đi theo như trong lòng nghĩ.
* * *
Pudtan ngả người nằm dựa trên gối Khit* đang phiêu đến sắp ngủ thì phải mở mắt ra khi nghe thấy tiếng giống như tiếng người nói chuyện từ xa, cùng với nhìn thấy hai ba cái bóng từ từ xuất hiện rõ ràng hơn.
*Đọc là ‘kịt’. Gối Khit là loại gối làm từ vải Khit, có nhiều hình dạng khác nhau, mà mọi người có lẽ từng thấy qua hình tam giác như trong ảnh dưới đây.
“Nhà chúng ta xem ra đầu cầu thang không khô.” Nàng Eung thì thầm cùng nai Perm trong khi cúi mặt cười đến mức nài Perm phải trợn mắt nhìn.
“Ngài Meun Rit đến ạ.” Nai Perm vội đi nhón chân đến hét nói với cô chủ của mình vốn còn đang nằm sấp ngửa mặt không chút đoan trang trên chòi.
“À, đến rồi sao? Nhanh thật, còn nghĩ chiều mới đến. Hoa nến nhang mà ta cho chị Eung chuẩn bị đâu rồi chị? Mang ra đi.” Nàng Eung nghe thấy thì vội nhón chân đi về lán bếp cầm hoa cúc được bọc lá chuối cùng với cột dây chuối chuẩn bị sẵn từ sáng. Và cầm khay gỗ đặt xấp nhang nến trên tay còn lại trước khi bước đến sạp mà cô chủ của mình đang bước đến chào hỏi người ghé thăm.
“Ta có phải ngồi dưới đất hay không?” Pudtan quét mắt nhìn cây kiếm nhỏ trên khay và hai cây kiếm gỗ mà người hầu của Meun Maharit cầm đến.
“Ngồi dưới đất, ta sẽ đặt khay kiếm trên sạp, coi như là việc bái sư một cách ngắn gọn. Ngươi là nữ, không cần quá nghiêm ngặt. Ta dạy không nhiều lắm, dù thế nào thì khi thật sự có chuyện, ngươi cũng không thể nào đấu lại được sức đàn ông, nhưng hẳn đủ để tránh né tìm đồ đến đỡ lấy thay cho kiếm vào lúc khốn khó.”
Nai Perm sắp xếp lót khăn lên trên sạp, theo sau là giúp đặt hoa nhang nến rồi mới tránh ra xa xa cùng với nàng Eung. Pudtan ngước nhìn người vẫn đang đứng dạng chân.
“Ngài Meun Rit ngồi đi ạ, để cho ta còn bái.” Meun Maharit nghe thấy thì không thể không cười lộ hết răng.
“Ai bảo cho ngươi bái ta? Bái khay kiếm nhỏ, thầy đấy.”
“Ơ, thì làm sao mà biết được? Nhưng dù cho bái ngài Meun thì cũng không thấy làm sao cả. Dù sao thì ngài Meun cũng đến giúp dạy cho ta, cũng coi như là thầy.”
“Ta không muốn tranh luận với ngươi đâu. Mau nhẩm câu kệ Namo ba lần* là được. Và nói theo ta, không cần lề mà lề mà cho thêm chuyện.” Giọng trầm đanh đáng e dè khiến cho Pudtan phải vội nhẩm tụng theo như lệnh, sau đó thì đọc theo chàng trai ngồi bên cạnh mình một cách dễ bảo. Khi bái xong thì Meun Maharit liền ngoắc tay gọi cô đi theo ra sau chòi, lại còn bước ra khá xa chòi.
*Đây là lời tụng mở đầu cho nhiều nghi lễ lớn nhỏ trong Phật giáo, đọc theo tiếng Phạn là Ná-mô tá-sá phá-gá-vá-tô á-rá-há-tô sâm-ma sâm-bút-thá-sá, dịch ra tiếng Việt là “Con đem hết lòng thành kính, làm lễ Đức Thế Tôn, bậc A La Hán, đấng Chánh Biến Tri”.
“Tại sao phải đi ra xa đến thế này ạ? Và tại sao chỉ đi có hai người?”
“Kiếm pháp ai lại để cho người khác dễ dàng nhìn thấy.” Meun Maharit nói cùng sắc mặt tĩnh lặng đến mức Pudtan bắt đầu cảm thấy sự thiêng liêng trong việc học ngay tức khắc. Chàng trai ngoảnh mặt sang hướng khác trong khi mỉm cười nhẹ.
“Nơi này có vẻ thích hợp, nâng kiếm lên đi.” Pudtan nâng kiếm gỗ lên, dáng vẻ chuyên chú quyết tâm.
“Không thể dùng một tay, ngươi là nữ thì sức không bằng nam. Nếu chỉ cầm kiếm bằng một tay thì khi bị tấn công, kiếm có thể sẽ rơi ra khỏi tay. Ngươi cần dùng hai tay.” Nói rồi thì anh đứng bọc từ phía sau cùng với dạy cách cầm kiếm cho vừa tay, rồi vội buông ra do biết rõ rằng không hay cho lắm. Nhưng mà cô nàng trong vòng ôm dường như trông ra không dao động gì với sự động chạm cho lắm. Anh liền buông lỏng lòng không suy nghĩ lăn tăn, sau đó thì nói chỉ các tư thế đỡ ở các góc khác nhau, bao gồm cả hai tư thế tấn công đơn giản để cho quen thuộc với kiếm trước.
“Luyện kiếm không phải chuyện dễ do khi xảy ra chuyện thật thì sự giật mình có thể khiến cho quên mất. Thế nên phải chăm tập luyện cho thân thể ghi nhớ, ngươi có hiểu không?”
“Hiểu ạ, ta từng học một chút Aikido. Cũng phải tập luyện thường xuyên cho thân thể ghi nhớ.”
“Aikido là thế nào?”
“Là tư thế vặn sát người ạ. Dùng để phòng thân khi có ai đến giằng co. Muốn học không ạ? Ta dạy cho, không cần bái sư.” Pudtan nói một cách niềm nở.
“Nói cái gì? Người nào mà đến giằng co?”
“Ôi chao… không có cô nàng nào đến đến canh chừng giằng co hay sao ạ? Mặt mũi cũng ưa nhìn.” Meun Maharit im lặng ngây ra, trên má có sắc ửng lên cho thấy.
“Nào có người con gái nào gan dạ như ngươi, hôm trước kẻ xấu ngã chết trước mặt thì còn cố đứng nhìn không ngất gì cả.”
“À, không phản bác là không đẹp trai, mà vòng lại nói rằng ta lòng dạ táo bạo nha. Ừm… hiểu hiểu.”
“Nhà ta có gương, đủ để soi bản thân mình.”
“Vâng… đẹp trai quá.” Pudtan mỉa mai trong khi quệt mồ hôi chảy đầy mặt, vừa vì không khí lúc đầu chiều tương đối nóng, vừa vì ra sức quất cánh tay khá lâu.
“Hôm nay vậy đủ rồi, còn mới sẽ khiến cho bị đau nhức đấy. Sau này ngươi chăm tập luyện nhé, hai ba ngày nữa ta sẽ đến xem lực tay và dáng vẻ có đủ dùng hay chưa.”
“Vâng, trời nóng thật, khát nước nữa.” Nói rồi Pudtan đi lon ton theo Meun Maharit.
