Đầu tháng sáu, thời gian nắng càng kéo dài, đến bảy, tám giờ tối vẫn còn có nắng, không khí ẩm và ấm, dù cho có mưa thì đa phần đều bắt đầu từ khoảng mười giờ tối và sẽ tạnh trước bình minh, trong rừng đâu đâu cũng đều thấy nấm, lá hương bồ, rau cần ta mọc ở trong ao hồ, đầm lầy vừa non vừa ngọt, dùng lưới thả đại ở trong sông trong suối cũng bắt được nào tôm nào cá, tuyệt vời nhất là bây giờ là khoảng thời gian hiếm hoi và thoải mái trong năm không gặp phải mấy con bọ đáng ghét luôn bay khắp nơi chích người và động vật kia.

Lúc này, tất cả các loại cây trồng đều đã và đang phát triển mạnh mẽ, bà con nông dân có thể thư thả một chút, dành chút thời gian để làm thêm một số công việc. Chẳng hạn như, xây nhà.

Khoảng mười giờ sáng ngày một tháng sáu, Tam Bảo, Tát Sa và người đàn ông to con ấy đã đến chân núi nhà Hà Điền như đã hẹn.

Tát Sa cũng mang theo một thuyền củi.

Hà Điền và Dịch Huyền cũng không nghĩ cái anh to con kia sẽ đến thật, ngoài sự bất ngờ và vui mừng ra, họ càng đối xử với anh ấy nhiệt tình hơn.

Ông anh to con này có một cái tên tao nhã không phù hợp với ngoại hình của mình một chút nào: Sở Vân Tây.

Anh ấy được sinh ra trong một buổi chiều tà, trên bầu trời lúc ấy xuất hiện một đám mây rực rỡ, ba anh ấy như được truyền cảm hứng, và đã đặt cho anh ấy một cái tên tao nhã như vậy.

Sở Vân Tây đến nhà Tam Bảo hồi tối hôm qua, ngoài việc mang theo nệm và quần áo của chính mình, anh ấy còn mang theo một túi bánh bột bắp. Lên bờ rồi, anh ấy đưa túi đồ ăn cho Hà Điền, không hề khách khí nói với cô: “Em gái, về nhà nấu một ít canh nóng và trà cho bọn tôi đi! Ở đây không cần cô.”

Hà Điền không còn cách nào khác là phải về nhà, giao công việc chuyển củi và dụng cụ cho mấy ông lớn này.

Tam Bảo mang đến cho họ hai ống tre sữa cừu lớn mà họ đã vắt sáng nay. Hà Điền đem về nhà cất tạm trong hầm.

Hai anh em nhà nhà họ Phổ hôm nay đến rất sớm, lúc này cũng cùng mọi người chuyển củi.

Hà Điền nghĩ, bọn họ đi ngược dòng đến đây, tuy thuyền của Tát Sa được trang bị động cơ diesel nhưng ước tính cũng tốn rất nhiều công sức, lúc này có lẽ họ đã đói rồi. Vì vậy, cô bắt đầu chuẩn bị làm đồ ăn, để bọn họ ăn chút gì đó bổ sung năng lượng trước.

Cô đốt hai cái bếp, một cái thì bắt một cái nồi, bên trong đáy nồi là bánh mì, cô chỉ đốt vài nắm cỏ khô để làm cho bánh nóng lại, còn một cái nồi còn lại thì đựng đầy bột mì, bỏ thêm chút đường nâu. Đun lửa nhỏ xào một lúc, bột mì chín vàng, có mùi thơm như caramen thì bắc nồi xuống, múc vào sáu chiếc chén lớn, sau đó đổ một giá nước sôi vào chén, vừa đổ vừa khuấy đều để nó trở thành cháo, rắc một ít đậu phộng, quả óc chó, và hạt thông rang rồi đặt trên bàn tre bên ngoài căn bếp tạm.

Cuối cùng, Hà Điền lấy những ổ bánh mì nóng hổi ra cắt một đường, cho một giá tương mè vào mỗi ổ bánh.

Sáu người chuyển củi xong, Dịch Huyền mang mấy người Tam Bảo đến chỗ tạm trú đã làm, họ nói chuyện rôm rả suốt dọc đường, ngồi xuống là có đồ ăn nóng hổi để ăn.

Trước khi ngồi xuống, hai em nhà họ Phổ đều nhìn về phía Dịch Huyền, thấy anh gật đầu thì mới dám ngồi.

Ông anh Sở Vân Tây ăn một nửa ổ bánh mì, bưng chén lên uống một hơi nửa chén cháo bột, sau đó khen Hà Điền: “Em gái, tay nghề của cô giỏi ghê.”

Gia đình anh ấy sống ở vùng đồng bằng thấp hơn, mặc dù ở gần đó có rừng cây nhưng phong cảnh và khí hậu rất khác so với chỗ của nhà Hà Điền, độ cao so với mặt biển chênh lệch gần cả một nghìn mét chứ đùa! Trên đường đi anh ấy đã hỏi Tát Sa và Tam Bảo rất nhiều câu hỏi, bây giờ đến nhà Hà Điền, ngoại trừ lúc ăn ra thì miệng không hề ngừng nghỉ, còn không hề khách sáo yêu cầu Dịch Huyền đưa mình đi tham quan một lượt. Vì vậy, mấy người Tam Bảo cũng đi theo luôn.

Nhìn thấy nhà kính mà họ xây, rau quả trong đó đều phát triển hơn cả mong đợi, anh em nhà họ Phổ đã thấy hồi mùa đông rồi nên không có gì ngạc nhiên cả, nhưng mấy người Tam Bảo thì lại lạ lẫm vô cùng.

Náo nhiệt một lúc lâu, mọi người mới chú tâm lại vào việc xây nhà.

Dịch Huyền lấy từ trong nhà ra một khay gỗ lớn đặt lên bàn, mọi người nhìn vào, đều biết nhà của Hà Điền muốn xây kiểu gì và xây ở đâu ngay — vì họ đã làm một mô hình nhỏ.

Những ngọn núi, rừng cây, nhà gỗ, và thậm chí cả căn nhà tạm nơi họ đang ngồi bây giờ cũng đều có hết.

Con sông gần nhà Hà Điền chảy từ Bắc xuống Nam. Nhà Hà Điền thì ở bờ Tây của con sông. Ngôi nhà gỗ hiện tại của cô quay mặt về hướng Nam, cửa ra vào và cửa sổ cũng quay về hướng Nam. Những mảnh đất trồng rau đều nằm trên sườn đồi gần sông, giữa chúng và nhà gỗ là một số kho nhỏ nằm rải rác xung quanh. Cách nhà gỗ hơn hai mươi mét về phía Nam là một con suối quanh co uốn lượn, con suối chảy theo đường chéo từ Tây Bắc xuống Đông Nam dọc theo thế núi chảy xuống gặp con sông dưới núi. Mặt khác của con suối được nối thẳng với một cái ao trước nhà, nhìn kỹ thì thấy nó được đào thủ công, cái ao là một hình tròn không đều, góc Đông Nam là chuồng vịt mới xây, phía ngoài chuồng vịt được ngăn bằng cọc tre. Gà, vịt, thỏ, dê đều đi lại tự do trong khu rừng đó.

Mà căn nhà mới muốn làm nằm ngay góc Đông Bắc của căn nhà gỗ hiện tại, sát vách phía Đông, tường của nhà cũ và nhà mới cách nhau khoảng hai mét, được nối với nhau bằng một hình ô lưới nhỏ, phần lưới này chỉ có mặt phía Nam là có tường hoàn chỉnh, ba mặt còn lại được mở hoàn toàn, tức là ở phía Tây của hình lưới, bức tường của căn nhà gỗ hiện tại cần phải được cưa mở. Mọi người nhìn đến đây, đều không khỏi quay đầu nhìn về phía ngôi nhà gỗ ọp ẹp của Hà Điền, quả nhiên, họ nhìn thấy một hình vuông dài được vẽ bằng vôi trên tường gỗ, ở đó sẽ được cưa ra, làm cửa. Phía Đông lưới, trên vách nhà gỗ mới xây cũng có cửa. Còn cửa ở phía Bắc lưới dẫn đến một ô vuông nhỏ vẽ biểu tượng ngọn lửa.

“Đây là cái gì?” Tát Sa chỉ vào ký hiệu ngọn lửa nhỏ, hỏi. Anh ấy đã giúp dân làng xây dựng nhiều căn nhà và chuồng dê bằng đất, nhưng chưa từng thấy kiểu mô hình như thế này bao giờ.

“Đó là một bếp lửa.” Dịch Huyền trả lời.

Lúc này Sở Vân Tây và Tam Bảo cũng thắc mắc “Sao lại đặt bếp ở bên ngoài nhà?” “Trong nhà gỗ không phải đã có bếp rồi sao?”

Dịch Huyền lấy một cuốn sổ bìa da và mở nó ra, bên trong là những bức vẽ khác nhau do anh vẽ. Anh mở hình ảnh mặt cắt của phòng sưởi sàn và giải thích: “Cái bếp này được dùng để làm ấm sàn nhà.”

Một đám người nhìn hình rồi lại nhìn nhau, một mặt cho rằng ý tưởng này rất tốt, nếu xây thì nhà sẽ rất ấm, mặt khác thì lại phân vân, có thể xây được không đây? Họ thậm chí còn chưa nghe nói về nó bao giờ, bây giờ muốn họ xây như vậy có được không?

Nhưng rồi họ lại khôi phục sự tin tưởng với Dịch Huyền. Dịch Huyền nói tất cả đều đã được anh mô phỏng lại thành mô hình nhỏ bằng gỗ, bao gồm cả cái chòi tranh nhỏ mà bọn họ đang ngồi bây giờ. Anh lấy mái của nhà gỗ ra, bên trong có sàn, khung, xà, tường ngăn, cầu thang, sau khi tháo hết thì sàn nhà cũng có thể mở ra được, thì ra ván gỗ được khoét rỗng và được khảm theo mô hình làm từ các mảnh gỗ nhỏ, cái gọi là tấm sưởi sàn này vốn là các ống nối được nối với bếp lò bên ngoài nhà gỗ, khi có lửa, hơi nóng sẽ theo ống nối tỏa ra, sưởi ấm toàn bộ sàn nhà.

Đây cũng không phải là phần đáng ngạc nhiên nhất.

Sở Vân Tây đã tự mình xây nhà gỗ, khi nhìn thấy mô hình và bản vẽ do Dịch Huyền thực hiện này, anh ấy lo lắng nói: “Chú em, kế hoạch này của chú tốt đó, nhưng tôi sợ sẽ không hoàn thành nó trong năm nay được đâu. Với lại, vừa rồi lúc giúp Tát Sa chuyển củi, tôi đã xem xét, số gỗ mà chú chuẩn bị có thể sẽ thiếu khoảng mười bốn mười lăm cây. Hay là chú nghĩ lại đi, bây giờ xây một tầng trước, sang năm lại xây thêm một tầng nữa?”

Hà Điền liền cho họ xem các mối ghép mộng tiêu chuẩn mà họ đã làm, chỉ cách sử dụng vật liệu này để ốp tường, và dùng những vật liệu gì để lấp vào.

Điều này lại khiến Sở Vân Tây ngạc nhiên, sau khi cầm trên tay một vài bộ phận tiêu chuẩn và nghiên cứu một lúc, anh ấy lại ghé thăm xưởng gỗ, rồi phất tay gọi mọi người: “Tranh thủ bắt tay vào làm thôi nào!”

Mọi thứ đều đã được chuẩn bị đầy đủ, Sở Vân Tây, Tát Sa, Tam Bảo và hai anh em nhà họ Phổ đều mang theo những dụng cụ tiện dụng thường ngày của mình. Đêm qua Dịch Huyền và Hà Điền đã cắm hơn chục cọc tre xuống đất, giăng dây và phân chia nơi cần đào đất. Dịch Huyền giải thích cách đào, Sở Vân Tây rất có ý thức bắt đầu đóng vai trò quản đốc, dẫn dắt mọi người đào và chuyển đất.

Hà Điền cũng đã sớm lấy găng tay lao động và ủng bảo hộ bằng mây do cô làm ra, nón bảo hộ thì hiện tại không cần thiết. Mấy người họ khá hài lòng với những công cụ phụ trợ này.

Tiến độ công việc rất nhanh.

Đến một giờ chiều, một cái hố hình chữ nhật đã được đào trong khu vực được bao quanh bởi cọc tre và dây, hố nơi đặt bếp lửa và ống khói đã bắt đầu hình thành. Hai rãnh sâu ở bốn phía để làm nền đã được đào, thành và đáy của rãnh cũng được nén chặt. Sở Vân Tây và Tát Sa là người có hình thể cao lớn nhất, họ rất có ý thức tự giác đảm nhận việc đóng cọc gỗ, hai người thay phiên hô hào, đóng những chiếc cọc gỗ xuống hố.

Lúc này Hà Điền cũng đã chuẩn bị bữa trưa cho bọn họ.

Cô nghĩ, lúc sáng đã cho mọi người ăn bánh mì rồi, vậy bữa trưa sẽ ăn gì đó khác, vậy nên cô đã nấu cơm gạo tạp, làm một món thịt và một món rau.

Trong gạo có trộn khoai lang cắt khúc, đậu đỏ, đậu Hà Lan ngâm, hai củ cà rốt rửa sạch cắt miếng nhỏ cỡ hạt đậu, cho hết vào một cái tô lớn đặt vào lồng hấp, bên trên lồng đậy một tấm vải gạc. Sau khi được hấp, những viên khoai lang và đậu bên trong tô lớn màu đen trông rất đẹp mắt, khí trắng tỏa ra trong không khí, mùi thơm rất đỗi ngọt ngào.

Cô làm hai món, một món kho gồm trứng, đậu hũ, lạp xưởng, và gan, món còn lại là rau trộn, gồm khoai tây, cà rốt và đậu hũ khô cắt sợi, trang trí thêm chút ớt xanh.

Sở Vân Tây ngồi xổm bên suối rửa tay, khen Hà Điền trước mặt Dịch Huyền: “Vợ của chú đảm đang thật đó, làm đồ ăn ngon thì thôi khỏi nói, ngay cả mấy cục xà phòng nhỏ này mà cũng làm thật tinh xảo.”

Khi phát găng tay lao động, giày và nón bảo hộ, Hà Điền cũng đưa cho mọi người mỗi người một cục xà phòng, được cho vào túi rơm nhỏ và cột vào thắt lưng để tiện sử dụng bất cứ lúc nào. Nhân khẩu trong nhà đông lên, cần phải chú ý vệ sinh, nếu không lỡ mà bị bệnh truyền nhiễm thì coi như tiêu tùng.

Dịch Huyền nghe mọi người khen Hà Điền, còn hãnh diện hơn cả người được khen, nhưng anh vẫn làm ra vẻ khiêm tốn đáp lại: “Nào có giỏi như anh nói, cô ấy chỉ làm cho vui thôi.”

Tát Sa vẫn một mực nghĩ về việc nung gốm, lúc sáng cập vào bờ của bến thuyền nhà Hà Điền, Dịch Huyền hướng dẫn mọi người trực tiếp chuyển số củi mà anh ấy đã mang đến vào kho củi cạnh lò gốm. Anh ấy nhìn vào lò gốm cũng thấy không có gì đáng ngạc nhiên cả, anh ấy không nói gì mà thầm dặn lòng phải quan sát nhiều hơn, chú ý hơn.

Bản thân anh ấy là người có tay nghề nên anh ấy cũng biết một đạo lý, là “Trò đến tìm thầy chứ thầy nào đi tìm trò”. Sau khi ăn uống xong, anh ấy nhìn tô chén của nhà Hà Điền, xà phòng cô dùng để rửa tay và những cục xà phòng đông cứng thành những bông hoa khác nhau kia, trong lòng thoáng có chút mông lung, đồ gốm có đẹp hay không có lẽ còn phụ thuộc vào gu thẩm mỹ của mỗi người. Có lẽ chính vì những thứ nhỏ nhặt cần dùng trong cuộc sống hàng ngày này chẳng cần đến yếu tố thẩm mỹ đẹp đẽ gì nên đồ gốm do họ làm ra mới bền và chắc như vậy.

Năm người họ vừa ăn vừa hỏi một loạt câu hỏi như trứng kho đậu hũ là trứng gì, cách làm như thế nào, sợi đậu hũ trong rau trộn là gì, nhà kính làm như thế nào, rồi lại thở dài cảm thán, mùa này mà có ớt ăn quả là không đâu có được.

Mọi người đều đã no nê, trà do Hà Điền pha không nóng cũng không lạnh, mấy người họ đi làm về mệt mỏi, chẳng mấy chốc đã uống cạn một ấm trà lá tre.

Uống trà xong, mấy người Tam Bảo đi vào căn nhà được sửa sang lại tạm thời từ xưởng làm đồ da nghỉ ngơi, lúc này Hà Điền và Dịch Huyền mới nhớ ra rằng họ không có chuẩn bị chỗ nghỉ ngơi cho anh em nhà họ Phổ. Họ không về nhà vào buổi trưa, phải có một nơi để họ có thể nằm xuống chợp mắt.

Cái này cũng dễ xử lý, hai cái bàn gỗ mọi người ngồi ăn cơm vừa rồi được ghép lại với nhau, trải mấy lớp mành cỏ và hai cái rèm cửa mùa đông lên, rất mềm mại, bên trên có mái cỏ che, hai người họ nằm trên đó nghỉ ngơi cũng rất thoải mái. Anh em nhà họ Phổ nghĩ nó khá ổn, rèm cửa đã được giặt và phơi khô, mùi còn thơm hơn cả mùi trên người họ nữa.

Sau khi nghỉ ngơi xong, sáu tên đàn ông quay trở lại tiếp tục làm việc.

Thẳng đến giờ ăn cơm tối, bọn họ đã đào gần hết phần móng, đường ống thông với bếp và hố sâu cần thiết cho ống khói của căn nhà.

Bếp lò thấp hơn nền nhà mấy chục cm, có một đường ống xiên lên trên nối với ống khói, phía trên là lò sưởi thông tầng.

Sau khi hoàn thành phần này, họ còn phải đặt một vài tảng đá lớn bên dưới bếp và ống khói.

Đến bữa tối, Hà Điền bắt một cái nồi lớn lên luộc mì, đập một chục quả trứng vào một cái tô, khuấy hỗn hợp trứng xong rồi cho vào chảo xào lên, sau đó mở một hũ thủy tinh đựng cà chua, cắt nhỏ ra xào chung với trứng. Mì chín rồi thì vớt ra, rưới trứng xào cà chua lên, thêm ít thịt viên và rắc hành lá thái nhỏ.

Bữa ăn tối này cũng làm cho mọi người rất hài lòng.

Cà chua mà Hà Điền ngâm trong hũ vẫn ăn rất ngon, vị chua ngọt càng kíc.h thích vị giác của người ăn.

Anh em nhà họ Phổ ăn tối xong thì chèo thuyền về nhà, bọn họ phải về nhà cho heo ăn và dọn dẹp một chút.

Mấy người Tam Bảo cơm nước xong thì ngồi vận động một lúc rồi mạnh ai nấy nghỉ ngơi.

Dịch Huyền rất hài lòng với tiến độ ngày hôm nay, anh mở sổ ghi chép và đánh dấu vào lịch trình.